________________
३३६
औपपातिकसूत्रे वल-चित्त-कीलण-दवप्पिया गंभीर-हसिय-भणिय-पीयगीय-णच्चण-रई वणमाला-मेल-मउड-कुंडल-सच्छंद-विउव्वियाहरण-चारुशतवर्तिनः, ते कीदृशाः? अत्राऽऽह-'चंचल-चबल-चित्त-कीलण-दवप्पिया' चञ्चल-चपलचित्त-क्रीडन-द्रव-प्रियाः-चञ्चलादपि चपलानि चित्तानि येषां ते चञ्चलचपलचित्ताः अतिचपलमानसाः, क्रीडनं-क्रीडा, द्रवश्च परिहासः क्रीडाद्रवौ प्रियौ येषां ते क्रीडाद्रवप्रियाः, ततः पदद्वयस्य कर्मधारयः । 'गंभीर-हसिय-भणिय-पीय-गीय-णचण-रई गम्भीर-हसित-भणितप्रिय-गीत-नर्तन-रतयः-गम्भीरम् इतरैरज्ञेयं हसितं- हास्यम्, भणितं वाक्प्रयोगः, 'प्रियं येषां ते गम्भीर-हसित-भणित-प्रियाः, गीतनर्तनयो रतिर्येषां ते गीतनर्तनरतयः, ततः पदद्वयस्य कर्मधारयः। 'वणमाला-मेल-मउड-कुंडल-सच्छंद- विउब्धिया-हरण-चारु-विभूसण-धरा' वनमालाऽऽमेल-मुकुट-कुण्डल-स्वच्छन्द-विकुर्विताऽऽभरण-चारु-विभूषण-धरा : वनमाला-रत्नादिमयाss भरणविशेषः, आमेल:--पुष्परचितालङ्कारविशेषः, मुकुटं सुवर्णमयं शिराभूषणम्, कुण्डलं-कर्णाऽभरणम् , एतदतिरिक्तानि-स्वच्छन्दविकुर्वितानि-स्वाभिप्रायानुसारात्सद्यः प्रकटीकृतानि आभरणानि, कहते हैं-(चंचल-चवल-चित्त-कीलण-दव-प्पिया) अति चपल चित्तवाले ये व्यन्तर देव, क्रीडा एवं परिहास-प्रिय हुआ करते हैं। (गंभीर-हसिय-भणिय-पीय-गीयणच्च-णरई) दूसरों द्वारा अज्ञेय ऐसे हसित-हँसने में तथा बोलने की चतुराई में ये विशेष निपुण होते हैं, अथवा हसित एवं भणित; ये दो बातें इन्हें विशेष प्रिय होती हैं । गीत और नर्तन में इन्हें विशेष अनुगग होता है । (वणमाला-मेल-मउड- कुंडल-सच्छंद-विउविया-हरण-चारु-विभूसण-धरा) वनमाला-रत्नादि द्वारा निर्मित आभरणविशेष, आमेलक-पुष्पों द्वारा रचित अलंकार विशेष, मुकुट -सुवर्णमयशिरोभूषण, कुंडल-कर्णाभरण, एवं अपनी इच्छानुसार निष्पादित और भी अन्य आभरण ये ही जिनके सुहावने आभूषण चवल-चित्त-कीलण-दव-प्पिया) मई ४ यश चित्तपात व्यन्त२ १ । से परिडासप्रिय डोय छे. (गंभीर-हसिय-भणिय-पीय-गीय-णच्चण-रई) मीनथी ન જાણુ શકાય એવા હસિતહસવામાં તેમ જ ભણિત-બોલવામાં તેઓ વિશેષ નિપુણ હોય છે. અથવા હસિત એવં ભણિત આ બે વાતે તેમને વિશેષ પ્રિય હોય છે. ગીત અને નાચમાં તેમને વિશેષ અનુરાગ હોય છે. (वणमाला-मेल-मउड-कुंडल-सच्छंद-विउव्विया-हरण-चारु-विभूसण-धरा) वनभानाરત્નાદિ દ્વારા નિર્મિત આભરણ વિશેષ, આમેલ-પુષ્પ દ્વારા રચિત અલંકાર विशेष, भुट-सुवर्णमय शिशभूषा, दुस- २, तेभल पातानी २छाનુસાર નિષ્પાદિત બીજા પણ આભરણે; એ જ જેમનાં સહામણાં આભૂષણો છે
