________________
३०८
औपपातिकसूत्रे पुच्छंति, अप्पेगइया परियति, अप्पेगइया अणुप्पेहंति, अप्पेगइया अक्खेवणीओ विक्खेवणीओ संवेयणीओ णिव्वेयणीओ वाचयन्ति-सूत्रवाचनां ददते-गच्छैकदेशं गगाऽवच्छेदकाधिष्ठितं विधाय सूत्रवाचनां वाचयन्ति । 'अप्पेगइया पडिपुच्छति' अप्येकके प्रतिपृच्छन्ति-सूत्रार्थों पृच्छन्ति, 'अप्पेगइया परियति ' अप्येकके परिवर्तयन्ति-सूत्रार्थो पुनःपुनरभ्यस्यन्ति । 'अप्पेगइया अणुप्पेहंति' अप्येकके अनुप्रेक्षन्ते परिचिन्तयन्ति । 'अप्पेगइया अक्खेवणीओ विक्खेवणीओ संवेयणीओ णिव्वेयणीओ बहुविहाओ कहाओ कहंति' अप्येकके आक्षेपणीः विक्षेपणीः संवेदिनीः निर्वेदिनीर्बहुविधाः कथाः कथयन्ति; मोहादपनीय तत्त्वं प्रति आक्षिप्यते आकृष्यते प्राणी याभिस्ता आक्षेपण्यस्ताः- कथा ' इत्यस्य विशेषणम् । विक्षेपणी:-विक्षिप्यते कुमार्गे प्रसक्तः प्राणी कुमार्गापृथक् क्रियते याभिस्ताः विक्षेपण्यस्ताः। संवेदिनी:-संवेद्यते मोक्षसुखाभिलाषः क्रियते याभिस्ताः । निर्वेदिनी:-निर्वेद्यते संसागद् निर्विष्णो थे, (अप्पेगइया) कितनेक (पडिपुच्छंति) सूत्र और अर्थ को पूछते थे, (अप्पेगइया) कितनेक (परियटृति) सूत्र और अर्थ की आवृत्ति करते थे, (अप्पेगइया) कितनेक (अणुप्पेहंति) सूत्र-अर्थ की अनुप्रेक्षा-परिचिन्तन करते थे, (अप्पेगइया ) कितनेक (अक्खेवणीओ १, विक्खेवणीओ २, संवेयणीओ ३, णिव्वेयणीओ४, बहुविहाओ कहाओ कहंति) आक्षेपणी, विक्षेपणी, संवेदिनी, और निर्वेदिनी, इन अनेक प्रकार की कथाओं को कहते थे । मोह से दूर कराकर प्राणी जिस कथा के द्वारा तत्त्व के प्रति आकृष्ट किया जाता है उस कथा का नाम 'आक्षेपणी कथा' है १, कुमार्ग में रत प्राणी जिस कथा से उस कुमार्ग की ओर से पृथक् किया जाता है उस कथा का नाम 'विक्षेपणी कथा' है २, डता, (अप्पेगइया) 32सा (पडिपुच्छति) सूत्र तथा अर्थ पूछता डा. (अप्पेगइया) 2 (परियटृति) सूत्र तथा मथनी यावृत्ति ४२॥ ता. (अप्पेगइया) 2 ( अणुप्पेहंति) सूत्र-मथनी मनुप्रेक्षा-परिथितन ४२॥
ता. (अप्पेगइया) ८४ (अक्खेवणीओ, विक्खेवणीओ, संवेयणीओ - णिव्वे. यणीओ, बहुविहाओ कहाओ कहंति ) मा५७, विक्षे५७, संवहनी, मने નિર્વેદની, એ પ્રકારે અનેક પ્રકારની કથાઓ કરતા હતા. મેહથી દૂર કરીને જે કથા તત્ત્વના તરફ આકર્ષણ કરે છે તે કથાનું નામ “આક્ષેપણી કથા” છે. કુમાર્ગમાં મગ્ન થયેલા પ્રાણીને જે કથાથી તે કુમાર્ગ તરફથી જુદો કરાવાય તે કથાનું નામ “વિક્ષેપણી કથા” છે. જે કથા સાંભળવાથી પ્રાણી
