________________
१७६
औपपातिकसूत्रे प्पहाणा गुणप्पहाणा करणप्पहाणा चरणप्पहाणा णिग्गहप्पहाणा निच्छयप्पहाणा अज्जवप्पहाणा मदवप्पहाणा लाघवप्पहाणा धारणस्य-आशा जीविताऽऽशा, मरणस्य भयंत्रासः, एताभ्यां विप्रमुक्ताः, “वयप्पहाणा' व्रतप्रधानाः-व्रतं-संयमः प्रधानम्-उत्तमं-शाक्यादिभिक्षुकाऽपेक्षया निम्रन्थत्वाद् येषां ते व्रतप्रधानाः, अथवा व्रतेन-संयमेन प्रधानाः श्रेष्ठाः-निर्ग्रन्थश्रमणा इत्यर्थः । ते च न केवलं व्यवहारत एव इत्यत आह-गुणप्पहाणा' गुणप्रधानाः-गुणाः कारुण्यादयः, यथोक्तं'परोपकारैकरतिनिरीहता, विनीतता सत्यमनुत्थचित्तता । श्रुते विनोदोऽनुदिनं न दीनता, गुणा इमे सत्त्ववतां स्वभावजाः । इति, एतैर्गुणैःप्रधानाः । 'करणप्पहाणा' करणप्रधानाः-करणं क्रिया, तचेह पिण्डविशुद्धयादिरूपं, तेन प्रधानाः, अथवा करणं-पिण्डविशुद्धयादिरूपं प्रधानं येषां ते करणप्रधानाः, 'चरणप्पहाणा' चरणप्रधानाः-चरणं महाव्रतादिमूलगुणरूपं तत्प्रधानाः, 'णिग्गहप्पहाणा' निग्रहप्रधानाः-इन्द्रियनोइन्द्रियदमनप्रधानाः, 'निच्छयप्पहाणा' निश्चयप्रधानाः-निश्चयः-तत्वनिर्णयः; तत्र प्रधानाः, अथवा अवश्यङ्करणीयासु ग्यमक्रियासु निश्चितचित्ताः, 'अज्जवष्पहाणा' आर्जवप्रधानाः-आर्जवं मायाराहित्यं तत्प्रधानाः, कर्पूरवदन्तर्बहिनिर्मलाः, 'महवप्पहाणा' मार्दवप्रधानाः-मार्दवं-मानोभयसे जो सर्वथा विप्रमुक्त थे । (वयप्पहाणा) व्रतपालन करनेके कारण प्रधान थे, (गुणप्पहाणा) क्षान्त्यादि गुणोंसे प्रधान थे, (करणप्पहाणा) पिण्डविशुद्धयादि रूप मुनियोंकी क्रियामें प्रधान थे, (चरणप्पहाणा) महावत आदि मूल गुणोंसे प्रधान थे, (णिग्गहप्पहाणा) इन्द्रिय, नोइन्द्रिय (मनके) दमन करनेमें प्रधान थे, (णिच्छयप्पहाणा) तत्त्वनिर्णय तथा अवश्यकरणीय संयम क्रियामें प्रधान थे। (अज वप्पहाणा) सरलतामें प्रधान थे, अर्थात् कपूर के तुल्य अन्तर बाहर निर्मल थे। (मदवप्पहाणा) मानके उदयका निरोध करनेवाले सीधा ता, (जीवियास-मरण-भय-विप्पमुक्का) पानी ॥ तभी भरना अयथा सो सर्वथा भुत ता. (वयप्पहाणा) प्रतपासन ४२वाना रणे प्रधान al, (गुणप्पहाणा) क्षान्ति माहि गुणेथी प्रधान (मुख्य) ता, (करणप्पहाणा) विविशुद्धि-माहि३५ भुनियानी जियामा प्रधानता , (चरणप्पहाणा) भाबत माहि भूखणेथी प्रधान उता, (णिग्गहप्पहाणा) छद्रिय नाद्रियनु मन ४२वामा प्रधान उता, (णिच्छयप्पहाणा ) तत्त्वनिय तथा अवश्य ४२वानी संयमडियामा प्रधान ता. (अजवप्पहाणा) સરલતામાં પ્રધાન હતા, અર્થાત્ કપૂરની પેઠે અંતર બહારથી નિર્મળ હતા, (महवप्पहाणा) भानना अयने। निरोध ४२पापा मर्थात् प्रत्याहि मा8 प्री