________________
पोयूषवर्षिणो-टोका. सू. १६ भगवन्महावीरस्वामिवर्णनम्
दए जीवदए बोहिदए धम्मदए धम्मदेसए धम्मनायए धम्ममार्गः, तस्य दयः-दाता, 'सरणदए' शरणदयः-शरणं-परित्राणं कर्मरिपुवशीकृततया व्याकुलानां प्राणिनां रक्षणस्थानं वा तस्य दयः । 'जीवदए' जीवदयः-जीवेषु-एकेन्द्रियादिसमस्तप्राणिषु दया-सङ्कटमोचनलाणा यस्येति, यद्वा-जीवन्ति मुनयो येन स जीवः-लंयमजीवितं तस्य दयः । ' बोहिदए' बोधिदयः-बोधिः-जिनप्रणीतधर्ममूलभूता तत्त्वार्थश्रद्धानलक्षणसम्यग्दर्शनरूपा तस्था दयः । 'धम्मदए' धर्मदयः-धर्मः-दुर्गतिप्रपतज्जन्तुसंरक्षणलक्षणः श्रुतचारित्रात्मकन्तस्य दयः । 'धम्मदेसए' धर्मदेशकःधर्मः प्राप्रतिपादितलक्षगस्तस्य देशकः उपदेशकः। 'धम्मनायए' धर्मनायकः
व्याकुल हुए प्राणियों को प्रभु निर्भय स्थान के प्रदायक हैं, (जीवदए ) भगवान् की दया केवल संज्ञी पंचेन्द्रिय जीवों तक ही सीमित ( व्याप्त ) नहीं है, किन्तु एकेन्द्रिय से लेकर समस्त संज्ञी असंज्ञी पंचेन्द्रिय प्राणियोंतक भी वह एकरस होकर बह रही है, इसलिये वे जीवदय हैं। अथवा-मुनिजन जिस जीवनसे जीते हैं ऐसा जो संयमरूप जीवित है उसके प्रदाता होने से प्रभुको जीवदय कहा गया है । (योहिदए ) भगवान् समकितरूपी बोधको देने वाले हैं । (धम्मदए ) दुर्गति में गिरते हुए प्राणियोंको जो धारण अर्थात रक्षण करे वह श्रुतचारित्रात्मक धर्म ही धर्म है। भगवान उस धर्मके दाता हैं। (धम्मदेसए) भगवान् उक्तस्वरूप धर्मके उपदेशक है। धम्मनायए) भगवान् उस धर्मके नायक-नेता अर्थात् प्रभवस्थान हैं ।
दए ) :पी शत्रुमाथी १श ४२रामेसा पाना एणे व्यास येतो प्राणिमाने प्रभु निर्णय स्थाननो प्रहाय छे. (जीवदये ) भगवाननी या કેવલ સંજ્ઞી પંચેંદ્રિય જી સુધી જ વ્યાસ (મર્યાદિત) નથી, પરંતુ એકેદિયથી માંડીને સમસ્ત સંજ્ઞી અસંસી પંચેંદ્રિય પ્રાણીઓ સુધી પણ તેઓ એકરસ થઈને વહે છે, તે માટે તેઓ જીવદય છે. અથવા મુનિજન જેવું જીવન જીવે છે તેવું સંયમરૂપ જીવન જે છે તેના પ્રદાતા હોવાથી પ્રભુને पय हेसा छ. ( बोहिदये ) भवान् समति३पी माधने हेवावा छे. (धम्मदए) गतिमा ५i प्राणिसानो द्वा२ मर्यात् २क्षा ४२ ते श्रुतयारित्रात्म धर्म ४ धर्म छ. भगवान् ते धर्मना दाता छे. (धम्मदेसए ) मापाने ७५२ ४सा २१३५ धर्मना उपहेश छ. (धम्मनायए) भगवान ते घना नायनेता अर्थात प्रभवस्थान छे. (धम्मसारही) भगवान धर्म३५