________________
औपपातिकसूत्रे
मूलम्-तेणं कालेणं तेणं समएणं समणे भगवं महा
टीका-' तेणं कालेणं ' इत्यादि । अधुना चरमतीर्थङ्करं भगवन्तं श्रीमहावीरस्वामिनं वर्णयति- तेणं' इति सूत्रेण । स खळु भगवान् वचनागोचरगुणनिकररुचिरो महावीरोऽप्रतिबन्धविहारक्रमेण पूर्णभद्रमुद्यानं समवसर्तुकामः चम्पाया नगर्याः समीपं ग्राममुपागत इति वर्धते ' तेणं कालेणं तेणं समएणं' इत्यादि । तस्मिन् खलु काले-चतुर्थारकलक्षणे तस्मिन् समये-कोगिकभूपशासनसमये, 'समणे' श्रमणः-श्राम्यति-तीव्रतपसि यतते, ते श्रमणः । 'भगवं' भगवान् समग्रैश्वर्यसम्पन्नः, 'महावीरे' महावीरः-महावीरनाम्ना प्रसिद्धश्चरमतीर्थकरः, गुगनिष्पन्नमिदं नाम; अधुना महावीरशब्द-व्युत्पत्तिमाह-विशेषतः शिवपदमियति-गच्छतीति वीरः अथवा विदारयति
' तेणं कालेणं तेणं समएणं समगे भगवं महावीरे' इत्यादि,
अब चरमतीर्थकर भगवान महावीर स्वामी का " तेणं कालेणं" इत्यादि १६ वें सूत्रद्वारा वर्णन किया जाता है। इसमें सर्वप्रथम वचन-अगोचरप्रशस्त गुणों के समूह से विराजित वे प्रभु अप्रतिबंध विहार करते हुए पूर्णभद्र नाम के उद्यान में पधारने के निमित्त चंपानगरी के समीपवर्ती ग्राम में पधारे । ( तेणं कालेणं तेणं समएणं) अवसर्पिगी कालके चतुर्थ आरे के उस समयमें कि जिस समय में कोणिक राजा राज्य करते थे, (समणे) श्रमण-तीत्र तपस्या करनेवाले ( भगवं ) भगवान-समग्र ऐश्वर्य संपन्न ( महावीरे ) महावीर-जो अपुनरागमनरूप से शिवपद को प्राप्त करते हैं वे वीर हैं, कर्मशत्रुओं का जो विदारण
“ तेणं कालेणं तेणं समएणं समणे भगवं महावीरे” छत्याहि.
वे य२भ तीथ४२ मावान महावीर स्वामीनु पनि “ तेणं कालेण" ઇત્યાદિ ૧૬મા સૂત્ર દ્વારા કરવામાં આવે છે. તેમાં સર્વથી પ્રથમ વચન અગેચર-પ્રશસ્ત ગુણોના સમૂહથી વિરાજમાન તે પ્રભુ અપ્રતિબન્ધ વિહાર કરતાં કરતાં પૂર્ણભદ્ર નામના ઉદ્યાનમાં પધારવાના નિમિત્તે ચંપાनगरीना नना ॥भमां पधार्या. ( ₹र्ण कालेणं तेणं समएणं ) असणी કાલના ચોથા આરા તે સમયે કે જે સમયમાં કેણિક રાજા રાજા ४२ तासमणे ) श्रम-तीन तपस्या
) मामा समय अवयसन महावीरे ) मडावी२- ३५. शि પદને પ્રાન કરે છે તેવીર છે, કર્મશત્રુઓને જ રહે છે તે વીર
