________________
विपाकचन्द्रिका टीका, श्रु० २, अ० १०, वरदत्तकुमारवर्णनम् ८१ कृतम्, 'कप्पंतरे' कल्पान्तरे-अन्यान्यदेवलोके-सौधर्मादारभ्य तृतीये-सनत्कुमारे, पञ्चमे-ब्रह्मलोके, सप्तमे-महाशुक्रे, नवमे आनते, एकादशे-आरणे-देवलोके देवो भविष्यति, 'तओ' ततः तस्मावद्दवलोकाच्च्युत्वा 'जाव' यावत्-तत्रमनुष्यजन्म गृहीत्वा संयम परिपाल्य कालं कृत्वा 'सबसिडे' सर्वार्थसिद्धेविमाने उत्पत्स्यते । 'तओ महाविदेहे ' ततश्च्युत्वा महाविदेहे वर्षे 'जाव' यावत्-तत्र यानि आढयानि कुलानि सन्ति, तेष्वेकस्मिन् कुले जन्म गृहीत्वा सुबाहुवत् संयम परिपाल्य कालमासे कालं कृत्वा तत्र 'सिज्झिहिइ ५' सेत्स्यति 'बुज्ज्ञि हिइ' भोत्स्यते 'मुचिहिइ' मोक्ष्यते 'परिनियाहिइ' परिनिर्वास्थति 'सव्वदुक्खाणमंतं करेहिइ सर्वदुःखानामन्तं करिष्यति ॥ दत्त कुमार हुआ है, 'सेसं जहा सुबाहुस्स कुमारस्स चिंता जाव पबज्जा कप्पंतरे तओ जाव सवट्ठसिद्धे, तओ महाविदेहे जाव सिज्झिहिइ' पौषध में दीक्षाकर विचार किया अवशिष्ट वर्णन इस का सुबाहु कुमार की तरह समझना चाहिये । यावत् - दीक्षा लेकर प्रथम स्वर्ग में जायेगा । सौधर्मस्वर्ग से लेकर तृतीय सनत्कुमार, पंचम-ब्रह्मलोक, सप्तम-महाशुक्र नवम-आनत, एवं एकादशम -आरण, इन स्वगों में जन्म धारण करेगा। एक एक स्वर्ग से च्यवकर बीच २ में मानव पर्याय का धारण करना एवं प्रव्रज्या ग्रहण करना यह सब सुबाहुकुमार के समान ही समझना चाहिये। अन्त में यह सर्वार्थसिद्ध में जायगा वहां से च्यवकर महाविदेह क्षेत्र में जो आद्य-संपन्न-कुल होंगे उनमें से किसी एक कुल में उत्पन्न हो दीक्षा लेकर तप की आरधना से काल अवसर में काल कर सिद्धगति को प्राप्त करेगा। थया छे. 'सेसं जहा सुबाहुस्स कुमारस्स चिंता जाव पव्वज्जा कप्पंतरे तओ जाब सव्वट्ठसिद्ध तओ महाविदेहे जाव सिज्झहिइ' मादीनु वर्णन सुमा मारना પ્રમાણે જાણી લેવું. યાવ દીક્ષા લઈને પ્રથમ સ્વર્ગમાં જશે, સૌધર્મ સ્વર્ગથી લઈને ત્રીજા સનસ્કુમાર, પાંચમાં બ્રહ્મલેક સાતમું–મહાશુક, નવમું-આનત, એવં અગીઆરમું-આરણ, તે સ્વર્ગોમાં જન્મ ધારણ કરશે, પછી એક એક સ્વર્ગથી કરીને વચ્ચમાં વચ્ચમાં માનવ પર્યાયને ધારણ કરશે અને દીક્ષા ધારણ કરશે–આ તમામ હકીકત સુબાહકુમાર પ્રમાણે સમજી લેવી. અન્તમાં તે સર્વાર્થસિદ્ધમાં જશે, ત્યાંથી ચવીને મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં જે આઢય-સંપન્ન કુલ હશે તેવા કે એક કુળમાં ઉત્પન થઈ દીક્ષા લઈનેતપ–સંયમની આરાધના કરી મૃત્યુના અવસરે મરણ પામીને સિદ્ધગતિને પ્રાપ્ત કરશે.
શ્રી વિપાક સૂત્ર
