________________
विपाकचन्द्रिका टीका, श्रु० १, अ० ७, उदुम्बरदत्तवर्णनम् ५४३ पुरिसं' तमेव पूर्वोक्तं पुरुषं कच्छुल्लं' कच्छुलादि नानाविधरोगयुक्तं यावद् भिक्षावृत्तिं कुर्वन्तं 'पासइ' पश्यति दृष्ट्वा भगवान् गौतमो भिक्षां गृहीत्वा भगवतः समीपे समागत्य पूर्ववदेव संयमेन तपसाऽऽत्मानं भावयन् विहरति ।
. तदनन्तरं 'चोत्थंपि' चतुर्थवारमपि 'छटुक्रवमणपारणगंसि' षष्ठक्षपणपारणके भगवान् गौतमः पाटलिपण्डे नगरे 'उत्तरिल्लेणं०' औत्तरेण-उत्तरदिगबस्थितेन द्वारेण अनुपविशति, तत्र तमेव पूर्ववर्णितं पुरुषं पश्यति दृष्ट्वा भगवतो गौतमस्य 'इमेयारूवे' अयमेतद्रूपः वक्ष्यमाणप्रकारः 'अज्झथिए' ५ आध्यात्मिकः आत्मनि यावत् मनोगतः संकल्पः 'समुप्पण्णे' समुत्पन्नः-'अहो णं' अहो खलु 'इमे पुरिसे' अयं पुरुषः 'पुरापोराणाणं' पुरापुराणानां पुरा-पूर्वभवकृतानां पुराणानाम् अनेकभवसंचितानां कर्मणां 'जाव' यावत्-पापकं फलत्तिविशेषं प्रत्यनुभवन् विहरति इति कृत्वा-मनसि संचिन्त्य भिक्षां गृहीत्वा भगवतः समीपे समागत्य यावत्-भगवन्तम् आदक्षिणप्रदक्षिणपूर्वकं वन्दित्वा एवं वयासी' दिशाको ओर के दरवाजे से प्रवेश किया, तो वहां पर भी कण्डूयन
आदि रोगों से पीडित उसी पुरुष को देखा । पूर्वकी तरह वहाँ से गोचरी लेकर वापिस अपने स्थान पर आये, यावत्-संयम एवं तपसे अपनी आत्मा को भावित करते हुए विचरने लगे। 'चोत्थं पि छ?क्खमणपारणगंसि उत्तरेण० इमेयारूवे अज्झथिए समुप्पन्ने अहो णं इमे पुरिसे पुरापोराणाणं जाव एवं वयासी' इसी प्रकार चतुर्थवार भी जब वे छट्ठ के पारण के निमित्त प्रभु से आज्ञा प्राप्त कर भिक्षाचर्या के लिये नगर में उत्तर के द्वार से प्रविष्ट हुए तब भी. उसी व्यक्ति को उन्होंने देखा । देखकर उनके चित्त में इस प्रकार का संकल्प हुआ कि अहो! यह पुरुष पूर्वभव में किये गये एवं अनेक भवों के संचित कर्मों के इस अनेक व्याधिरूप फलको भोग रहा है । भिक्षा लेकर ખંજવાળ આદિ રોગથી પીડિત તે પુરુષને જે, પૂર્વ પ્રમાણે ત્યાંથી ગોચરી લઈને પાછા ફરી પોતાના સ્થાન પર આવ્યા, યાવત્ સંયમ, અને તપથી પિતાના આત્માને भावित ४२ता १४ विय२१। सांया. 'चोत्थं पि छटक्खमण पारणगंसि उत्तरेणं० इमेयारूवे अज्झथिए समुप्पन्ने अहो णं इमे पुरिसे पुरापोराणाणं जाव एवं वयासी' मा प्रमाणे याथीवा२ पान्यारे तेभाणे छठना पा२ निमित्त प्रभुनी माज्ञा મેળવીને ભિક્ષા માટે નગરમાં ઉત્તરના દરવાજાથી પ્રવેશ કર્યો ત્યારે પણ તે વ્યકિતને તેમણે જોયે, જોઈને તેના ચિત્તમાં આ પ્રમાણે સંકલ્પ થયે કે અહે! આ પુરુષ પૂર્વ ભવમાં કરેલાં અનેક ના સંચિત કર્મોના આ અનેક વ્યાધિરૂપ ફળને ભેગવી રહ્યો છે. ભિક્ષા લઈને નગરથી પાછા આવ્યા ત્યારે પ્રાપ્ત ભિક્ષાને બતાવીને પ્રભુને તેણે કહ્યું કે
શ્રી વિપાક સૂત્ર