________________
विपाकचन्द्रिका टीका, श्रु० १, अ० ६, नन्दि सेणवर्णनम्
४८३
चित्रम् - आश्चर्यजनकं 'बहुविहं' बहुविधं= नानाप्रकारं 'अलंकारियकम्मं' अलङ्कारिकर्म = क्षौर कर्म 'करेमाणे' कुर्वन् 'सब्बट्टाणेसु' सर्वस्थानेषु शयनभोजनादिसमस्तस्थानेषु 'सव्वभूमियासु' सर्वभूमिकासु = प्रासादगृहकोष्ठ कोष्ठागारादिषु 'अंतेउरे य' अन्तःपुरे च ' दिण्णवियारे यावि होत्था' दत्तविचारः - विचरणं - संचरणं विचारः, दत्तः - राझा आदिष्टो विचारो यस्मै स तथा यस्य सर्वत्रान्तःपुरे संचारार्थमाज्ञा नृपेण दत्ताऽऽसीत्, स इत्यर्थः । चाप्यभवत् || सू० २ || ॥ मूलम् ॥
तेणं कालेणं तेणं समएणं सामी समोसढे । परिसा राया य णिग्गओ जाव पडिगया रायावि गओ । तेणं कालेणं तेणं समएणं समणस्स जेट्ठे जाव रायमग्गं ओगाढे तहेव हत्थी आसे पुरिसे पासइ । तेसिं च णं पुरिसाणं मज्झगयं एवं पुरिसं पासइ जाव णरणारीसंपरिवुडं । तए णं तं पुरिसं रायपुरिसा चच्चरंसि तत्तंसि अयोमयंसि समजोइयंसि, सीहासणंसि णिवेसावेंति । तयाणंतरं च णं पुरिसाणं मज्झगयं तं पुरिसं सवाणे सव्वभूमियासु अंतेउरे य दिण्णवियारे यात्रि होत्था' यह राजा का आश्चर्य जनक विविध प्रकार का अलंकारिक कर्म-क्षौरकर्म किया करता था । यह राजा का अत्यंत विश्वास पात्र था । इसीलिये राजा ने इसे 'सव्वाणेसु' सर्वस्थान- शयन, भोजन आदि समस्त स्थानों में 'सव्वभूमियासु' समस्त भूमिका - प्रासादगृह एवं कोष्ठागार आदि समस्त भूमि में और अंतेउरे य' अपने रणवास में 'दिण्णवियारे' आने जाने की छूट दे रक्खी थी । ॥ सू० २ ॥
' से णं सिरिदामस्स रणो चित्तं बहुविहं अलंकारियकम्मं करेमाणे सव्वट्ठाणेसु सव्वभूमियासु अंतेउरे य दिण्णवियारे यावि होत्या ' ते रामना आश्चर्यभन વિવિધ પ્રકારના અલંકારિક કામક્ષૌરકમ (હજામત) કરતા હતા. તે રાજાના બહુજ विश्वासपात्र हतो, तेथी राममे तेने 'सब्बट्ठाणेसु' सर्व स्थान - शयन, लोभन माहि તમામ સ્થાને માં, તમામ પ્રકારના રાજમંદિર અર્થાત કાષ્ઠાગાર આદિ તમામ સ્થળમાં ने' अंतेउरे य' पोताना रात्री निवासमा 'दिण्णवियारे ' આવવા જવાની यायी हुती, (सू० २ )
છૂટ
શ્રી વિપાક સૂત્ર
