________________
३७०
विपाक
6
अतिविशालां 'कूडागारसाळं' कूटागारशालां= 'कारेइ' कारयति तां कीदृशी :मित्याह - ' अणेगक्खंभस्य संनिविद्धं ' अनेकस्तम्भशतसंनिविष्टाम् = अनेकशतस्तम्भयुक्ताम् पासाइयं' प्रासादीयां = प्रसन्नताकारिणीम् अत्र - ' दरिसणिज्जं, अभिरूवं, पडिरूवं ' इति त्रीणि पदानि संग्रहीतव्यानि । दर्शनीयाम्, अभिरूपाम्, प्रतिरूपाम् । 'तए णं से महब्बले राया अण्णया कयाई पुरिमताले
"
"
१
यरे' ततः खलु स महाबली राजा, अन्यदा कदाचित् पुश्मिताले नगरे 'उस्मुकं' उच्छुल्कम् =शुल्कग्रहणरहितं, 'उस्सुक' इत्यादीनि वक्ष्यमाणस्य प्रमोदस्य विशेषणानि । 'जान' यावत् अत्र यावच्छदेन - 'उक्करं, अभडपवेसं, अदंडिमकुदंडिमं, अधरिमं, अधारणिज्जं, अणुद्धयमुयंगं, अमिलायमल्लदामं, गणियावरनाइज्जकलियं, अणेगतालायराणुचरित्रं, पमुइयपक्कीलियाभिरामं महरिह' इति संग्रहः । तत्र 'उत्करम् ' = करवर्जितं - यत्र क्षेत्रवादिकं प्रति राज्ञे द्रव्यं न देयं भवति तमित्यर्थः । 'अभटमवेशम् ' यत्र अविद्यमानः भटानां राजाज्ञानिवेकूटागारशाला 'कारेइ' बनवाई । 'अणेगक्खंभसयसंनिविट्ठ' जो अनेक खंभों से युक्त थी । 'पासाईयं' चित्त को आनंद प्रदान करनेवाली थी । 'दरिस णिज्जं अभिरुवं पडिरूवं' दर्शनीय थी, अभिरूप था, एवं विशिष्ट शोभा का पात्र होने से जो अद्वितीय मानी जाती थी । 'तए गं से महब्बले राया अण्णया कयाई' एक दिन की बात है कि उस महाबल राजा ने किसी एक समय 'पुरिमतालणय रे' पुरिमताल नगर में उस्सुक्कं जाव दसरतं पमोयं उग्घोसावे' दश दिन तक भरने वाले एक उत्सव की घोषणा करवाई । यहां यावत् शब्द से घोषणा में राजपुरुषों ने यह प्रकट किया कि 'उक्कर' इस उत्सव में आई हुई किसी भी वस्तु पर राज्य कर नहीं लेगा, इसमें दुकानों के लिये लीगई जमीन
टागारशाला 'कारेइ' नावाची 'अणेगक्खंभसय संनिविद्वं' ने अने थांलाखोथी डान्मेसी उती, ' पास ईयं, दरिसणिज्जं, अभिरूवं, पडिवं' यित्तने आनंঃ આપનારી હતી જેવા લાયક હતી. અનુરૂપ–મળતે મળતી જેવી જોઇએ તેવી હતી અને વિશેષ શૈાભાપાત્ર હેવાથી તે અદ્વિતીય–અજોડ માનવામાં આવતી હતી. तए णं से महब्बले राया अण्णया कयाई' येऊ हिवसनी बात छे ते મહામત્ર રાજાએ કોઇ એક સમય पुरिमतालणय रे પુરિમતા નગરમાં 'उस्मुक्कं जाव दसरतं पमोयं उम्बोसावेइ' १० हस हिवस लराय तेवा ઉ-સવતી ઘેાષણા કરાવી, અહીં યાવતુ શબ્દથી ઘેષણુ માં રાજપુરુષેએ એ વસ્તુ પ્રકટ
"
6
9
- ' उक्करं ' मा उ-सवम आवेशी ) पशु वस्तु उपर राज्य तरइथी ४२ ( ટેકસ ) લેવ માં આવશે નહિ તેમજ આ ઉત્સવમાં દુકાન કરવા માટે જે જમીન
શ્રી વિપાક સૂત્ર
