________________
-
२४६
विपाकश्रुते स्वयमेव 'कूडग्गाहत्ताए' कूटग्राहतया 'ठवेइ' स्थापयति । 'तए णं से गोत्तासे दारए' ततः खलु स गोत्रासो दारकः 'कूडग्गाहे जाए' कूटग्राहो जातः= पितुः पदे तदधिकारं कूटग्राहतां प्राप्तश्चाप्यभवत् । स कीदृशः कूटग्राहो जातः ? इत्याह-'अहम्मिए' अधार्मिकः, 'जाव' यावत्-अत्र यावच्छब्दात्-अधम्माणुए, अधम्मिटे अधम्मकावाई, अधम्मपलंजणे, अधम्मसीलसमुदायारे, अहम्मेणं चेव वित्तिं कप्पेमाणे विहरइ दुम्सीले दुवए' इति संग्रहः। अधर्मानुगः, अधर्मिष्ठः, अधर्माख्यायी, यद्वा अधर्मख्यातिः, अधर्मपलोकी, अधर्मपरञ्जनः, अधर्मशीलसमुदाचारः, अधर्मेणैव वृत्ति कल्पमानो विहरति, दुःशीलः, दुव्रतः इति, एषां व्याख्याऽत्रैव प्रथमाध्ययने चतुर्दशे मूत्रे कृताऽस्माभिः तथा 'दुप्पडियाणंदे' दुष्प्रत्यानन्दः कष्टप्राप्तसुखः ॥ मू० ११ ॥ दारकको किसी एक समय सुनंद राजाने इसके पिता के स्थान परकूटग्राह के पद पर-स्थापित किया । 'तए णं से गोत्तासे कडग्गाहे जाए यावि होत्था' अब वह गोत्रास 'कूडग्राह' इस नाम से जनता में प्रसिद्ध हो गया । यह 'अहम्मिए जाच दुष्पडियाणंदे' महा अधार्मिक एवं दुष्प्रत्यानंदी-बहुत कठिनायी से आनन्द प्राप्त करने वाला था।
- भावार्थ-गोत्रास के तरुण होने पर उसका पिता भीमकूटग्राह कालकवलित हो गया। गोत्रासने मित्र-ज्ञाति आदिजनों के साथ मिलकर पिताकी श्मशान यात्रा निकाली। दाहसंस्कार से निवृत्त हो चुकने के पश्चात् उसने उस समय के और भी लौकिक मरणकृत्य किये । जब वह सर्व प्रकार से निश्चिन्त हो चुका तब वहां के राजाने इसे अपने पिता के पद पर नियुक्त कर दिया । તે ગત્રાસ દારકને, કોઈ એક સમય સુનદ નરેશે તેના પિતાના સ્થાન પર એટલે કે दूटाना ५६ ५२ स्थापित ४ा 'तए णं से गोत्तासे कूडग्गाहे जाए यावि होत्था' वे ते त्रास 'ठूटआड' नामथी नतम प्रसिद्ध पा] थ गयो, 'अहम्मिए जाव दुप्पडियाणंदे' ते महा सभी मने प्रत्यानही महु મુકેશ્લીથી આનંદ પામવાવાળે હતો.
ભાવાર્થ-ગોત્રાસ જ્યારે તરૂણ થયે તે પછી તેને પિતા ભીખુટગ્રાહ કાળનો કેળીઓ થઈ ગયે મૃત્યુ પામે. ગેસે મિત્ર, જ્ઞાતિજનોની સાથે મળીને પિતાની સ્મશાનયાત્રા કાઢી દાહ સંસ્કાર કરી પછી તે મરણ સંબંધી બીજી પણ લૌકિક ક્રિયા કરી. જ્યારે તે સર્વ પ્રકારથી નિશ્ચિત થઈ ગયે ત્યારે તે ગામના રાજાએ તેને તેના પિતાના પદ પર નિયુકત કરી દીધું. તે પણ પિતાના પિતાના
શ્રી વિપાક સૂત્ર