________________
२४४
विपाकश्रुते
॥ मूलम् ॥ तए णं से भीमे कूडग्गाहे अण्णया कयाइं कालधम्मुणा संजुत्ते । तए णं से गोत्तासे दारए बहुणा मित्तणाइणियगसयणसंबंधिपरिजणेणं सद्धिं संपरिबुडे रोयमाणे कंदमाणे विलवमाणे भीमस्स कूडग्गाहस्स णीहरणं करेइ, करित्ता बहई लोइयमयकिच्चाई करेइ । तए णं से सुणंदे राया गोत्तासं दारयं अपणया कयाइं सयमेव कडग्गाहत्ताए ठवेइ। तए णं से गोत्तासे दारए कूडग्गाहे जाए यावि होत्था, अहम्मिए जाव दुप्पडियाणंदे ॥ सू० ११ ॥
टीका। _ 'तए थे' इत्यादि । 'तए णं से भीमे कूडग्गाहे' ततः खलु स भीमः एक पुत्र हुआ। उत्पन्न होते ही इसने बूरी तरह से रोना चिल्लाना प्रारंभ कर दिया। उसका वह शब्द लोगों को बडा ही कर्णकटुक लगा। यहांतक कि गो-आदि पशु भी त्रस्त हुए, वे सब के सब अपने२ स्थान से इधर-उधर भागने लगे। मातापिताने जब यह हालत देखी, तब गो आदि पशुओं को इसके विस्वर शब्द से त्रास होने के कारण उन्होंने इसका नाम गोत्रास रख दिया। यह गोत्रास नाम से जनता में प्रसिद्ध हो गया, और यह गोत्रास क्रमशः बढते२ तरुणावस्था को प्रास हुआ ॥ सू० १०॥
'तए णं से भीमे' इत्यादि ।
'तए णं' इसके अनंतर 'से भीमे कूडग्गाहे' वह भीम कूटग्राह પુત્ર થયા, તે ઉત્પન્ન થતાં જ તેણે બહુજ ભુંડી રીતે રહેવા અને ચીસે પાડવાનું શરૂ કર્યું, તેને તે શબ્દ લેકના કાનને ઘણાજ કડવો લાગે, એટલે સુધી-કે ગૌગાય આદિ પશુ પણ ત્રાસ પામી ગયાં, તે સૌ પિતા-પિતાના સ્થાનથી જ્યાં-ત્યાં ભાગવા લાગ્યાં, માતા-પિતાએ જ્યારે આ પ્રમાણેની પરિસ્થિતિ-હાલત જોઈ ત્યારે ગાય આદિ પાઓને આ બાળકના વિરમ શબ્દથી ત્રાસ થવાના કારણે તેણે એ બાળકનું નામ
ત્રાસ” રાખ્યું. તે ગોત્રા નામથી જનતામાં પ્રસિદ્ધ થઈ ગયે, અને તે ગોત્રાસ भे-ईमे १धता तरुणावस्याने प्राप्त यया. (२०१०)
'तए णं से भीमे०' त्या. 'तए णं' ते पछी ‘से भीमे कूडग्गाहे' से लाभटयार्ड 'अण्णया
શ્રી વિપાક સૂત્ર