________________
१८०
विपाकश्रुते
॥ मूलम् ॥ से णं तत्थ उम्मुकबालभावे विष्णाय परिणयमेत्ते जोव्वणगमणुपत्ते तहारुवाणं थेराणं अंतिए धम्मं सोच्चा निसम्म मुंडे भवित्ता अगाराओ अणगारियं पव्वइस्सइ । से णं तत्थ अणगारे भविस्सइ - ईरियासमिए जाव गुत्त बंभयारी ।
से णं तत्थ बहूई वासाई सामण्णपरियागं पाउणित्ता आलोइयपडिकं समाहिपत्ते कालमासे कालं किच्चा सोहम्मे कप्पे देवता उववजिहि । से णं तओ अनंतरं चयं चइत्ता महाविदेहे वासे जाई कुलाई भवंति अड्ढाई जहा दढपड़ने सा चैव वत्तव्वया, कलाओ जाव सव्वदुक्खाणमंतं करिस्सइ ।
एवं खलु जंबू ! समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं दुहविवागाणं पढमस्स अज्झयणस्स अयमट्ठे पण्णत्ते तिबेमि ॥सू० २२ ॥
विवासु दुहविवागाणं मिगापुत्तीयं णामं पढमं अज्झयणं समत्त ॥ १ ॥ काय में, कटुकवृक्षों में, कटुकक्षीरवाले अर्क आदि वृक्षों में, वायुकाय में, तैजसकाय में, अपकाय एवं पृथिवीकाय में लाखों बार जन्म-मरण करेगा । पश्चात् सुप्रतिष्ठितपुर नामक नगर में वह एक मदोन्मत्त सांढ होगा । यह सांढ जब अपनी वाल्यावस्था को व्यतीत कर अपनी पूर्ण जवानी के जोशमें चढ़ेगा तब गंगानदी के तट की मिट्टी को सींगों द्वारा खोदेगा । उस नदी का तट उस पर गिर पडेगा, इससे वह मर कर उसी नगर में किसी एक सेठ के यहां पुत्र होगा || सू० २१ ॥
વનસ્પતિ કાયમાં, કટુક વૃક્ષેામાં, કટુકધવાળા આડા આદિ વૃક્ષોમાં, વાયુકાયમાં, તેજસકાયમાં, અકાયમાં, અને પૃથિવીકાયમાં પણ લાખા વાર જન્મ-મરણ કરશે. પછીથી સુપ્રતિષ્ઠિતપુર નામના નગરમાં તે એક મન્દેમત્ત સાંઢ થશે. તે સાંઢ જ્યારે પેાતાની ખાલ્યાવસ્થાને પૂરી કરીને પેતાની પૂરી જુવાનીના જોશમાં ચઢશે ત્યારે ગંગા નદીના કાંઠે તે કાંઠાની માટીને શીંગડા દ્વારા ખેદશે, ત્યારે તે નદીના કાંઠા તેના ઉપર પડશે, તેથી મરણ પામીને તે જ નગરમાં કાઇ એક શેઠના ઘેર પુત્રરૂપે જન્મ પામશે. ( ૦ ૨૧ )
શ્રી વિપાક સૂત્ર