________________
वि. टीका, श्रु० १, अ० गर्भप्रभावेण मृगादेव्याः शरीरे पीडा पतिकृतापमानश्च १५३ जलंता' यावत् ज्वलन्ती, अत्र यावच्छन्दादेवं द्रष्टव्यम् - 'बिउला, कक्कसा, पगाढा, चंडा, दुहा, तिब्बा, दुरहियासा' इति । तत्र - विपुला = महती, कर्कशा= कठोरा, प्रगाढा - निविडा - वेदनाया विरामाभावात् निरन्तरेत्यर्थः, चण्डा-उग्राभयावहेत्यर्थः, 'दुहा' दुःखा = दुःखोत्पादिका 'तिब्वा' तीव्रा - दुस्सहा कष्टस होत्यर्थः 'दुरहियासा' दुरधिसदा-कदाचित् कष्टतरेण सह्या, ज्वलन्ती ज्वलन्तीव ज्वलन्ती - दाहं कुर्वतीव । 'जप्पभिई च णं' यत्मभृति = यदारभ्य - यस्मादिवसादारभ्य च खलु 'मियापुत्ते दारए' मृगापुत्रो दारकः = मृगापुत्रनामकः पुत्रः, 'मियादेवीए कुच्छिंसि' मृगादेव्याः कुक्षौ 'गन्भताए उवबन्ने' गर्भत्वेनोत्पन्न:= गर्भावस्थां प्राप्तः - गर्भे समागत इत्यर्थः, 'तप्यभिई च णं' तत्प्रभृति = तदारभ्यतस्मादिवसादारभ्य च खलु 'मियादेवी विजयस्स खत्तियस्स' मृगादेवी विजयस्य क्षत्रियस्य रातः, 'अणिट्ठा' अनिष्टा = प्रतिकूला, 'अकंता' अकान्ता = अकमनीया - अमनोहरेत्यर्थः, 'अप्पिया' अभिया-द्वेष्या, 'अमणुण्ण्णा' अमनोज्ञा = असुन्दरा, 'अमणामा' अमनोऽमा = अमनोगता = मनस्यनवस्थितेत्यर्थः, 'यावि' चापि 'होत्था' अभवत्, गर्भधारणकालतः प्रभृति स्वपतिनाऽपमानिता जातेत्यर्थः । भयावह, दुःखोत्पादक, तीव्र- दुःसह कष्ट से सहन योग्य, दुरधिसहअधिकष्ट से सहन करने योग्य और शरीरभर में दाह उत्पन्न करनेवालीं थीं । तथा 'जप्पभिई च णं' जिस दिन से लेकर 'मियादेवीए' मृगादेवी की ' कुच्छिसि कुक्षि में 'मियापुत्ते दारए वह मृगापुत्र दारक 'गन्भत्ताए उनवन्ने' गर्भरूप से उत्पन्न हुआ ' तप्पभिरं चणं ' उसी दिन से लगाकर 'मियादेवी' वह मृगादेवी 'विजयस्स खत्तियस्स अपने पति विजय राजा के लिये ' अणिट्ठा, अकंता, अप्पिया, अमणुण्णा, अमणामा यावि होत्था' अनिष्ट-प्रतिकूल, अकमनीय- अमनोहर, अप्रिय-द्वेष्य, अमनोज्ञ - असुन्दर और अमनोम - मन में नहीं रहने योग्य - अनगमती बन गई ।
'
9
समत, प्रगाढ - थंडे - निमिड, उग्र-भयान, दु:म उत्पन्न पुरनारी, तीव्र- दुस्सह पुष्टथी સહન કરવા ચેાગ્ય, દુરધિસહ-અધિક કષ્ટથી સહન કરવા યોગ્ય અને આખા શરીરમાં દાહ उत्पन्न ४रनारी हती. 'जप्पभिई च णं' ने दिवसथी 'मिया - देवीए ' भृगाहेवीनी 'मां- अरमां 'मियापुत्ते दारए' भृगापुत्र द्वार 'गन्भत्ताए उववन्ने' गर्ल ३५थी उत्पन्न थयो, 'तप्पभिरं च णं ' ते दिवसथी आर लाने 'सा मियादेवी ' ते भृगाहेवी 'विजयस्स खत्तियस्स' पोताना पति विभ्य क्षत्रिय भाटे 'अणिट्ठा, अकंता, अप्पिया, अमणुण्णा, अमणामा यावि होत्था ' प्रतिहूस, अमनोहर,
શ્રી વિપાક સૂત્ર