________________
४६२
प्रश्नव्याकरणसूत्रे तथा 'भुयमोयग' भुजमोचकः कृष्णवर्णो रत्नविशेषः भिंग' भृङ्गाः-चूर्णिताङ्गारः 'कोलसा' इति भाषा प्रसिद्धः, नीलः नीलमणिः, 'नीलम' इति प्रसिद्धः, कज्जलम् अञ्जनं 'पहिडभमरगण' प्रहृष्टभ्रमरगण-प्रमुदित भ्रमरसमूहश्च, इत्येतैः सदृशाः स्निग्धाः-कृष्णकान्तयः 'निउरंब ' निकुरम्बाणि-समूहरूपाः निचिताः= संबद्धाः 'कुंचिय ' कुञ्चिताः कुटिलाः ‘पयाहिणावत्त' प्रदक्षिणावर्ताश्च-दक्षिणावर्तयुक्ता ' मुद्धसिरया ' मूर्धशिरोजाः मस्तककेशा येषां ते तथा । 'सुजायसुविभत्तसंगयंगा' सुजातमुविभक्तसंगताङ्गा : = सुनिष्पन्नसुस्पष्टसमुचितशरीरावयवाः, 'लक्खणवंजणगुणोववेया' लक्षणव्यञ्जनगुणोपपेताः = लक्षणानि = स्वस्तिकादीनि व्यञ्जनानि-मर्षातलकादीनि गुणानि-सौभाग्यादीनि तैरुपेताः 'पसस्थवत्तीसलक्खणधरा' प्रशस्तद्वात्रिंशल्लक्षणधरा ? -प्रशस्तानि यानि द्वात्रिंशल्लक्षणनि छत्र कमलादिरूपाणि येषां ते तथा, द्वात्रिंशल्लक्षणानि यथातथा उनके केश विशद-सुस्पष्ट, प्रशस्त-श्रेष्ठ, सूक्ष्म पतले, शुभलक्षणों से युक्त, अच्छी गंधवाले और मनोहर होते हैं । तथा इनका वर्ण कृष्णवर्ण नामक रत्न विशेष के जैसा, ग-चूर्णित कोलसा के जैसे, नीलनीलमणि जैसे, कज्जल-अंजन के जैसे और प्रमुदित भ्रमरों के समूह जैसे, काले होते हैं । ये केश मस्तक में विरले नहीं होते हैं-किन्तु समुदाय रूप में सघन रहते हैं। एक दूसरे से संबद्ध होते है, कुटिलधुंघराले होते हैं और दक्षिणावर्त वाले होते हैं । (सुजायसुविभत्तसंगयंगा ) इनके शारीरिक अवयव सुनिष्पन्न, सुस्पष्ट एवं समुचित संनिवेशवाले होते हैं ( लक्षणवंजणगुणोववेया ) स्वस्तिक आदि लक्षणों से मषा, तिलक आदि व्यंजनों से एवं सौभाग्य आदि सद्गुणों से ये युक्त होते हैं। ( पसत्थवत्तीसलक्खणधरा ) प्रशस्त बत्तीस लक्षणों को ये શ્રેષ્ઠ, સૂમપાતળાં, શુભલક્ષણ વાળાં, સુંદર ગંધવાળા અને મનોહર હોય છે. તથા તેમને રંગ કૃષ્ણવર્ણ નામના રત્ન જે. કેલસાની રજ જેવો, નીલમણી જેવો, કાજળ છે, અને પ્રમુદિત ભ્રમરવૃન્દ જેવો કાળો હોય છે. તે કેશ મસ્તક ઉપર વિખરાયેલાં હોતાં નથી પણ સમુદાય રૂપે સઘન હોય છે, એક બીજા સાથે મળેલાં હોય છે, ગુંચળાં વાળાં હોય છે, અને દક્ષિણાવર્ત વાળા (orwell १२३ १dai) डोय छे. "सुजायसुविभत्तसंगयंगा" तेमन शरी२i । सुडे, सुस्पष्ट भने प्रभासन डोय छे. “ लक्खणवंजण - गुणोववेया " स्वस्ति या सणेथी, भस, तिax मा व्यनाथी मने सोमाय माहि सगुणेथी तेया युक्त डाय छ, “ पसत्थबत्तीसलक्खणधरा "
શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર
