________________
४२४
प्रश्नव्याकरणसूत्रे गसेलकाणणआरामुज्जाणमणाभिरामपरिमडियस्स ' तत्र ग्रामाऽऽगरनगर खेटकटमडंबद्रोणमुखपत्तनाऽऽश्रमसंवाहाः = तत्र ग्रामः = ग्रसते बुद्धयादि गुणानिति ग्राम:पृषोदरादित्वात्सकारस्य मकारः । अन्ये संवाहपर्यन्ताः पूर्वस्मिन् चक्रवतिसूत्रे व्याख्यातपूर्वाः, तेषां यानि सहस्राणि तैः, ' थिमिय ' स्तिमिता:खचक्रपरचक्रभयरहिताः 'निब्बुय' निर्वृताः सुशान्तचित्ताः तथा 'पमुइय' प्रमुदिताश्व-अतिप्रसन्ना ये जनास्तैः, तथा 'विविहसस्सनिप्पज्जमाणमेइणी ' विविधसस्यनिष्पद्यमानमेदिनी-विविधानि सस्यानि-धान्यानितैःनिष्पद्यमाना सम्पद्यमाना या 'मेइणी ' मेदिनी-पृथिवी तया तथा 'सर' सरांसि-जलाशयविशेषाः, 'सरिय' सरिता नद्यः 'तलाग' तडाका:-महाजलाशयाः ‘सैल' शैलाः पर्वताः काणण' काननानि=सामान्यवृक्षोपेतानि नगरासन्नवर्त्तिवनानि, आरामा: लतामण्डपाद्युपेतानि,राज्ञामन्तः पुरोधानानि उद्यानानि-विविधपादपकुसुमसमुल्लसितसर्वजनविहारोसंवाहसहस्सथिमियनिब्बुधप्पमुइयजण-विविहसस्सनिष्फजमाणमेइणिसर सरियतलागसेलकाणण आरामुजाणमणाभिरामपरिमंडियस्स) ग्राम आकर, नगर, खेट, कर्बट, मडंब, द्रोणमुख, पत्तन, आश्रम, संवाह इन सबकी हजारोंकी संख्यासे स्वचक्र एवं परचक्र के भयसे रहित ऐसे तथा जिनका चित्त सदा सुशान्त बना हुआ रहता है ऐसे अति प्रमुदित मनुष्यों से तथा विविध प्रकारकी धान्य राशि जिसमें उत्पन्न होती है ऐसी मेदनीसे, तथा मनोहर जलाशय विशेषोंसे, नदियोंसे, तलावों से, पर्वतों से, सामान्यवृक्षोंसे युक्त, एवं नगरके पास रहे हुए ऐसे काननों(वनों) से तथा लतामण्डप आदि से युक्त ऐसे राजाओं के अन्तःपुरके उद्यानों से, तथा अनेक प्रकार के वृक्षोंसे एवं कुसुमों से समुल्लसित एवं सर्व जनों के विहार योग्य ऐसे उपवनों से परिमंडित हुए, तथा ( दाणिडवेदोणमुहपट्टणासमसवाह-सहस्स-थिमिय-निव्वुयप्पमुइयजणविविहसस्स निष्फज्जमाण मेइणिसर-सरिय-तलाग-सेल-काणण-आरामुज्जाणमणाभिरामपरिमंडियस्स" गम, मा४२ नगर, मेट, ४, भ, द्रोणुभुम, पत्तन, पाश्रम, सवाई, વગેરે હજારોની સંખ્યામાં તેઓની સત્તા નીચે હોય છે. સ્વચક્ર અને પરચકના ભયથી રહિત તથા સદા શાંત અને અતિ આનંદિત ચિત્તવાળા મનુષ્યથી, તથા વિવિધ પ્રકારના ધાન્ય રાશિ (ઢગલા) જેમાં ઉત્પન્ન થાય છે એવી ભૂમિથી, તથા મનહર જળાશયથી , નદીઓથી, તળાવોથી, પર્વતોથી, સામાન્ય વૃક્ષોથી નગરની પાસે આવેલાં કાનનોથી, તથા લતામંડપ આદિથી યુક્ત એવાં રાજાઓનાં અન્તઃપુરનાં ઉદ્યાનેથી, તથા અનેક પ્રકારનાં વૃક્ષેથી, અને વિકસિત કુસુમોથી શોભતાં અને સર્વે લોકોને ફરવાને ચગ્ય એવાં ઉપવનેથી વીંટળાયેલા, તથા
શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર