________________
सुदर्शिनी टीका अ० ३ सू० ३ पञ्चमान्तरगततस्करस्वरूपनिरूपणम् २७३ घातकाः पथि-मार्गे जनानां घातका: द्रव्यलुण्ठनार्थ प्रहारकाः आदीपकाच= गृहादिदाहकाः तीर्थभेदकाश्च-यात्रिकजनधनापहारकाश्च 'लहुहत्थसंपउत्ता' लघुहस्तसम्प्रयुक्ताः लघुः परद्रव्यहरणे निपुणो हस्तः-हस्तव्यापारपरायणाः, 'जयगरा' द्यूतकराः, 'खंडरक्खत्थीचोरपुरिसचोरसंधिच्छेयया य ' खण्डरक्षस्त्रीचौरपुरुषचौरसन्धिच्छेदकाः = तत्र खण्डरक्षाः शुल्कपालाः उत्कोचग्राहित्वाचौराः, स्त्रीचौरा =स्त्रियश्चोरकाः स्त्रीसकाशाचौरकाः स्त्रियमेव चोरयतीति स्त्रीचोरकाः, तथा स्त्री वेशेन चोरका वा । तथैव पुरुष चौराश्च सन्धिच्छेदकाः सन्धि-भित्यादौ विवरं ' सेंध ' ' खात्र ' इति भाषा प्रसिद्ध छिन्दन्ति खनन्ति ये ते सन्धिच्छेदकाः 'गंठिभेयगा' ग्रन्थिभेदकाः प्रसिद्धाः ‘परधणहरणलोमावहारअक्खेवी' परको विध्वंस कर देते हैं । ( पंथघायग) द्रव्य हरण करने के अभिप्राय से मार्ग में चलने वाले मनुष्यों को ये देखते २ मार डालते हैं । (आदीवग ) गृहादिको में आग लगा देते हैं। (तित्थभेयगा ) यात्रिजनों के भी द्रव्य लूट लिया करते हैं। (लहुहत्यसंपत्ता ) हाथकी सफाई इनकी इतनी जबर्दस्त होती है कि ये देखते २ ही दूसरों के धन को चुरा लेते हैं। ( खंडरक्खत्थीचोरपुरिसचोरसंधिच्छेयया य ) इसी तरह जोखंड. रक्ष-शुल्कपाल होते हैं थे जो घूसखोरी करने वाले होते है वे चोर माने जाते हैं वे यहां लिये गये हैं स्त्रीचोर-स्त्रियों के पास से द्रव्यादि चुराने वाले, अथवा स्त्रियों को उठाकर ले जाने वाले, अथवा स्त्री के वेश में रहकर चोरी करने वाले होते है, इसी प्रकार पुरुषचोर भी होते हैंपुरुषों के पास से द्रव्यादिक चुराने वाले होते हैं, अथवा पुरुषों को धोखा देकर इधर उधर ले जाने वाले होते हैं अथवा पुरुष के वेश में ४ नामे छ, “ पंथघायगा" द्रव्य सेवाने भाटे तो प्रवासीयाने त नेतामा भारी नामे छ. “ आदीवग" ५२ वगेरेमा मा सा छ, “तित्थभेयगा” यात्रानां द्रव्यने ५४ दूरी से छ, “ लहुहत्यसंपउत्ता” योरी ४२વામાં તેમને હાથ એટલે કુશળ હોય છે કે તેઓ જોત જોતામાં અન્યનું धन योरी से छ. " खंडरक्खत्थीचोरपुरिसचोरसंधिच्छेयया य " सर પ્રમાણે જે ખંડરક્ષ-શુલ્કપાલ હોય છે-જે ધૂમખરી કરનારા ( લાંચ લેનાર ) હોય છે તેમને ચોર ગણવામાં આવે છે. સ્ત્રીર–સ્ત્રીઓની પાસેથી દ્રવ્ય ચોરનારા, અથવા સ્ત્રીઓને ઉપાડી જનારા અથવા સ્ત્રીના વેશમાં જઈને ચોરી કરનારા હોય છે, એ જ પ્રમાણે પુરુષો પણ હોય છે- પુરુષોની પાસેથી દ્રવ્યાદિકને ચોરનારા, અથવા પુરુષોને દગો દઈને ગમે ત્યાં લઈ જનારા, અથવા પુરૂષના
શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર