________________
श्री अत्तनुरोपपातिकदशाङ्गसूत्रे कथयति–'अत्थि लोए अत्थि अलोए' इत्यादि यावत्
हे धन्यकुमार ! प्रचुरतररत्नखनिपरिपूरितरोहणाचलसदृशं सर्वगुणागारं स्वर्गापवर्गसुखसारं दुलभमिदं मनुष्यजन्म । हे देवानुप्रिय ! अनन्तानन्तदुःखानि सहमानेन मुहुर्मुहुः पुद्गलपरावर्तनं कृतवता त्वया कथश्चिद्विशिष्टपुण्यप्रकृत्युदयेन धर्मानुष्ठानावसरोऽयं लब्ध: । ईदृशोऽयमवसरो न पुनर्लभ्यः। हे देवानुप्रिय ! इदं मनुष्यजन्म १, इदमार्यक्षेत्रम् २, अत्रोत्तमकुलम् ३, दीर्घायुष्यम् ४, इन्द्रियपूर्णत्वम् ५, शरीरनैरुज्यम् ६, साधुसमागमः ७, सूत्रश्रवणम् ८, सम्यक्श्रद्धा ९, धन्यकुमार को सम्बोधित करके उस विशाल धर्मसभा में धर्मकथा कहने लगे-'लोक है, अलोक है ' इत्यादि ।
बाद में फिर भगवान् धन्यकुमार को सम्बोधित कर कहते हैं-हे धन्यकुमार ! अत्यधिक रत्नोंकी खानोंसे परिपूर्ण रोहणाचल पर्वत के समान समस्त गुणों की खान, स्वर्ग तथा मोक्ष के सुखो को देनेवाले यह मनुष्य जन्म अतीव दुर्लभ है । हे देवानुप्रिय ! अनन्तानन्त दुःखों को सहन करते हुए, तथा बार-बार पुद्गल-परावर्त करते हुए तुमने किसी विशिष्ट पुण्य-प्रकृति के उदयसे धर्मानुष्टान का मनुष्य-भवरूपी यह स्वर्णावसर प्राप्त किया है, ऐसा सुअवसर पुनः प्राप्त होना मुश्किल है, क्योंकि हे देवानुप्रिय ! (१) मनुष्यजन्म, (२) आर्यक्षेत्र, (३) उत्तमकुल, (४) दीर्घ आयुष्य, (५) समस्त इन्द्रियोंका पूर्ण होना, (६) शरीर का स्वस्थ (नीरोग) होना, બેઠા. ત્યારે ભગવાન ધન્યકુમારને સંબોધીને તે વિશાળ ધર્મ સભામાં ધર્મ કથા वा साया- 'सो छ' 'म छे' त्यादि
તે પછી ભગવાન ધન્યકુમારને સંબોધીને કહે છે કે –
હે ધન્યકુમાર! ઘણાં રત્નની ખાણેથી પરિપૂર્ણ રેહણાચલ પર્વત સમાન, સમસ્ત ગુણોની ખાણ, સ્વર્ગ તથા મેક્ષના સુખને દેવાવાળે આ મનુષ્યજન્મ અતિ દુર્લભ છે. હે દેવાનુપ્રિય ! અનંતાનન્ત દુ:ખને સહન કરતાં કરતાં તથા વારંવાર અનેક પુદગલ–પરાવર્ત કરતાં કરતાં કેઈ વિશિષ્ટ પુણ્ય-પ્રકૃતિના ઉદયથી ધર્માનુષ્ઠાન કરવાને આ મનુષ્ય-ભવરૂપ સુવર્ણવસ તને પ્રાપ્ત થયે છે. આ સુઅવસર ફરીથી પ્રાપ્ત थवा मुश्त छ, भ वानुप्रिय! (१) मनुष्य जन्म, (२) मार्य क्षेत्र, (3) उत्तम , (४) ही मायुष्य, (५) समस्त न्द्रियोनी परिपूर्णता, (६) शरीरनु स्वस्थ
શ્રી અનુત્તરોપપાતિક સૂત્ર
