________________
मुनिकुमुदचन्द्रिका टीका, पद्मावतीवर्णनम्
१२७ 'जइ णं भंते ! समणंणे जाव संपत्तेणं चउत्थस्स वग्गस्स दस अज्झयणा पण्णत्ता' यदि खलु भदन्त श्रमणेन यावत्संमाप्तेन चतुर्थस्य वर्गस्य दश अध्ययनानि प्रज्ञप्तानि, 'पदमस्स णं भंते ! अज्झयणस्स समणेणं जाव संपत्तेणं' प्रथमस्य खलु भदन्त ! अध्ययनस्य श्रमणेन यावत्संप्राप्तेन 'के अ?' कोऽर्थः ‘पण्णत्ते' प्रज्ञप्तः ? सुधर्मा स्वामी माह-'एवं खलु जंबू !' एवं खलु हे जम्बूः! 'तेणं कालेणं तेणं समएणं' तस्मिन् काले तस्मिन् समये 'बारवई णामं णयरी होत्था' द्वारावती नाम नगरी आसीत् । 'जहा पढमे कण्हे वासुदेवे' यथा प्रथमे कृष्णो वासुदेवः 'आहेवच्चं जाव विहरइ' आधिपत्यं यावद् विहरति । द्वारावत्या नगर्याः कृष्णस्य वासुदेवस्य च वर्णनं प्रथमवर्गस्य प्रथमाध्ययनवद् विज्ञेयम् ॥ सू० १॥
॥ मूलम् ॥ तत्थ णं बारवईए णयरीए वसुदेवे राया, धारिणी देवी, वण्णओ०। जहा गोयमो, णवरं जालिकुमारे, पण्णासओ
हे भदन्त ! यदि मोक्षप्राप्त श्रमण भगवान् महावीरने चतुर्थ वर्ग में दस अध्ययनों का निरूपण किया है, तो उन्होंने प्रथम अध्ययन का क्या भाव कहा है ?
श्री सुधर्मा स्वामीने कहा-हे जम्बू ! भगवान्ने चतुर्थ वर्ग के प्रथम अध्ययन का भाव इस प्रकार कहा है:
उस काल उस समय में द्वारावती नामकी नगरी थी। जिसका वर्णन प्रथम अध्ययनमें कर चुके हैं और वहाँ श्री कृष्ण वासुदेव राज करते थे ॥ सू० १ ॥ - હે ભદન્ત ! જે મોક્ષ પ્રાપ્ત શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે ચતુર્થ વર્ગમાં દશ અધ્યયનનું નિરૂપણ કર્યું છે તે તેઓએ પ્રથમ અધ્યયનને શું ભાવ કહ્યો છે?
શ્રીસુધર્માસ્વામીએ કહ્યું - હે જંબૂ ! ભગવાને ચતુર્થ વર્ગના પ્રથમ અધ્યયનને ભાવ આ પ્રકારે કહ્યો છે :
તે કાલ તે સમયે દ્વારાવતી નામે નગરી હતી, (જેનું વર્ણન પ્રથમ વર્ગના પ્રથમ અધ્યયનમાં અપાઈ ગયું છે, અને ત્યાં શ્રીકૃષ્ણ વાસુદેવ રાજ્ય કરતા डता. (सू० १)
શ્રી અન્નકૃત દશાંગ સૂત્ર
