________________
अगारधर्मसञ्जीवनी टीका अ. १ सू० ५५ पोषधोपवास व्रतातिचारवर्णनम् ३.३
मूलम्-तयाणंतरं च णं पोसहोववासस्स समणोवासएणं पंच अइयारा जाणियवा न समायरियवा,तंजहा-अप्पडिलेहिय-दुप्पडिलेहियसिज्जासंथारे, अप्पमज्जिय दुप्पमज्जियसिज्जासंथारे, अप्पडिलेयि दुप्पडिलेहियउच्चारपासवणभूमी, अप्पमज्जिय-दुप्पमज्जि यउच्चारपासवणभूमि,पोसहोववासस्स सम्मं अणणुपालणया१११५५।
छाया-तदनन्तरं च खलु पोषधोपवासस्य श्रमणोपासकेन पश्चातीचारा ज्ञातव्या न समाचरितव्याः, तद्यथा-अप्रतिलेखित-दुपतिलेखितशय्यासस्तारः, अप्रमार्जितदुष्प्रमार्जितशय्यासंस्तारः, अप्रतिलेखितदुष्पतिलेखितोच्चारप्रस्रवणभूमिः, अपमाजितदुष्प्रमाणितोच्चारप्रस्रवणभूमिः, षोषधोपवासस्य सम्यगननुपालनम् ११॥५५
टीका-'अप्रतिलेखिते' -ति-शय्या-संस्तारकाणां सर्वथा न प्रतिलेखन मन्यमनस्कतया प्रतिलेखनं च प्रथमः ॥१॥ तेषामेव सर्वथा प्रमार्जनाभावोऽन्यतार आदिभी समझना चाहिए। [४] रूपानुपात-नियत क्षेत्रसे बाहरका काम करनेके लिए दूसरेको हाथ आदि दिखाकर उस कामको सिद्ध करनेकी चेष्टा करना। उपलक्षणसे टेलीफोनद्वारा स्वरूप प्रेषणको भी समझना चाहिये, क्योंकि आजकल टेलीफोनद्वारा बातचीत करनेवालेका फोटूभी सामने खींच जाता है। [६] बहिःपुद्गलप्रक्षेप-नियतक्षेत्रसे बाहरका प्रयोजन होने पर उसे सिद्ध करने के लिए कंकर पत्थर आदि फेंककर दूसरेको संकेत (इशारा) करना । गाथाओंका अर्थ यही है ॥५४॥
टीकार्थ-' तयाणंतरं चे'-त्यादि तत्पश्चात् श्रमणोपासकको पोषधोपवास व्रतके पाँच अतिचार जानने चाहिए किन्तु सेवन न करने તાર-ટેલીફેન વગેરે પણ સમજી લેવાં. (૪) રૂપાનુપાત–નિયત ક્ષેત્રની બહારનું કામ કરવાને બીજાને હાથ વગેરે બતાવીને તે કામ સિદ્ધ કરવાની ચેષ્ટા કરવી, ઉપલક્ષણે કરીને ટેલીફેન દ્વારા સ્વરૂપ પ્રેષણને પણ સમજી લેવું. કારણ કે આજકાલ ટેલીફેન દ્વારા વાતચીત કરનારને ફેટ પણ સામેથી ખેંચી શકાય છે. (૫) બહિ:પુદગલ પ્રક્ષેપ-નિયત ક્ષેત્રથી બહારનું પ્રયોજન ઉપસ્થિત થતાં તેને સિદ્ધ કરવા માટે કાંકરો, પત્થર, વગેરે ફેંકીને બીજાને સંકેત ઈશારો)કર. સંગ્રહ ગાથાઓને અર્થ એજ છે(૫૪).
टीकार्थ-'तयाणंतरं चेत्यादि ते पछी श्रभपास पोषधोपचास व्रतना પાંચ અતિચાર જાણવા પરતુ સેવવા નહિ. તે આ પ્રમાણે –(૧) અપ્રતિલેખિત
ઉપાસક દશાંગ સૂત્ર
