________________
६३४
जाताधर्मकथाजस्त्रे उउभयमाणसुहेसु य सविभवाहिययमणनिव्वुइकरेसु । फासेसु जे न गिद्धा वसहमरणं न ते मरए ॥ १५ ॥ टीका-शब्दादिविपयेष्वनासक्तानां वशार्त्तमरणं न भवतीति पञ्चभिर्गा थाभिः प्राह- कलरिभिय' इत्यादि ।
कलरिभितमधुरतन्त्रीतलतालवंशककुदाभिरामेषु । शब्देषु ये न गृद्धा,-वार्तमरणं न ते नियन्ते ॥ ११ ॥ स्तनजघनवदनकरचरणनयन गर्वितविलासितगतिषु । रूपेषु ये न रक्ता,-शार्त्तमरणं न ते म्रियन्ते ॥ १२ ॥ अगुरुवरप्रवरधूपन,-ऋतुजमाल्यानुलेपनविधिषु । गन्धेषु ये न गृद्धा,-चशार्त्तमरणं न ते म्रियन्ते ॥ १३ ॥ तिक्तकटुककषायाम्ल, मधुरबहुखाद्यपेय लेह्येषु । आस्वादेषु न गृद्धा,-शामरणं न ते म्रियन्ते ॥ १४ ।। ऋतुभज्यमानसुखेषु च, सविभव हृदयमनोनितिकरेषु । स्पर्शेषु ये न गृद्धा-वशात्तैमरणं न ते म्रियन्ते ॥ १५ ॥ आसाम् व्याख्या सुगमा ॥ १५ ॥ मू० ६ ॥
(कलरिभिय, थणजहण, अगुरुवरपवर, तित्तकडुय, उउभयमाण, इत्यादि।
इन गाथाओं द्वारा सूत्रकार यह प्रदर्शित करते हैं कि जो शब्दादि पांच इन्द्रियों के विषयों में आसक्त नहीं बनते हैं उनका वशातमरण नहीं होता है। इन गाथाओं की व्याख्या सुगम है!
जो प्राणी कर्णइन्द्रिय के विषय नूत शब्द में, चक्षुइन्द्रिय के विषयभूत रूप में नासिका इन्द्रिय के विषयभूत गंध में जिह्वाइन्द्रिय के विषयभूत रस में, तथा स्पर्शन इन्द्रिय के विषयभूत स्पर्श में आसक्तगृद्ध-नहीं होते हैं । गा० ११-१५ ।।
कलरिभिय, थणजहण, अगुरुवरपवर, तित कडुय उ उ भयमाण, इत्यादि ।
આ ગાથાઓ વડે સૂત્રકાર આ વાત સ્પષ્ટ કરવા માગે છે કે જે શબ્દ વગેરે પાંચે ઈન્દ્રિયોના વિષયમાં આસક્ત થતાં નથી, તેમનું વશાર્તમરણ થતું नथी, मा यामानी व्याया स२ छे.
જે પ્રાણી કર્ણ ઇન્દ્રિયના વિષયભૂત રૂપમાં, નાસિકા ઈન્દ્રિયના, વિષયભૂત બંધમાં. જીવા ઇન્દ્રિયના વિષયભૂત રસમાં તેમજ સ્પર્શન ઈદ્રિયના વિષય ભૂત સ્પર્શમાં અત્યંત આસક્ત-વૃદ્ધ થતા નથી, તેઓ વશામરણને પ્રાપ્ત ४२ता नथी. ॥ .. ११-१५ ॥
श्री शतधर्म अथांग सूत्र :03
