________________
अनगारधर्मामृतवर्षिणी टीका अ०१२ खातोदकविषयेसुबुद्धिद्रष्टान्तः ७०१ अमनआमतरकमेवास्ति । ततः खलु स जितशत्रुः सुबुद्धिममात्यमेवमवादीत्-अहो ! खलु हे सुबुद्धे ! इदं परिखोदकममनोज्ञं वर्णेन ४, कीदृशम् ? इत्याह-' से जहा नामए ' तद् यथा नामकं यथादृष्टान्तं निरूप्यते-अहिमृतकमिति वा यावद् एतस्मादपि अहिमृतकादिभ्योऽपि अनिष्टतरम् अमनोज्ञतरम् अमनआमतरमेव वर्तते। ततः खलु सुबुद्धिरमात्यो यावत् तूष्णीकः संतिष्ठते । ततः खलु स जितशत्रू राजा सुबुद्धिरमात्यं द्वितीयमपि तृतीयमपि वारमेवमवादीत्-अहो ! खलु तं चेव ' तदेव पूर्ववदेव राजा वदति । ततः तदनन्तरं खलु स सुबुद्धिरमात्यो जितशत्रुणा नोज्ञ है । जैसे मरे हुए सादिक के सड़े आदि अवस्थापन्न कलेवर से दुर्गध आती है उसी तरह की इस से भी अधिक अनिष्टतर असह्य दुगंध इस से आ रही है ! इस प्रकार अपनी बात का समर्थन प्राप्तकर जितशत्रु रोजा ने अपने सुबुद्धि अमात्य प्रधान से कहा- हे सुबुद्धे ! यह परिखोदक वर्ण, रस, गंध, और स्पर्श से बिलकुल अमनोज्ञ बन रहा है । जिस प्रकार मरे हुए सर्प आदि के सडे गले आदि अवस्था पन्न कलेवर से अधिक अनिष्ट तर दुर्गध निकलती है उससे भी अ. धिक अनिष्टतर दुर्गध इससे निकल रही है । इस प्रकार अपने राजाकी बात सुनकर सुबुद्धि अमात्य ने उसका आदर नहीं किया-उसे स्वीकार नहीं किया केवल चुपचाप ही रहा । (तएणं से जियसत्तूराया सुबुद्धि अमच्चं दोच्चपि तच्चपि एवं वयासी-अहोणं तंचेव, तएण से सुबुद्धी अमच्चे जियसत्तू रण्णा दोच्चपि तच्चपि एवंवुत्ते समाणे एवं वयासी नो खलु सामी ! अम्हं एयंसि फरिहोदगंसिं केइ विम्हए, एवं
અનિષ્ટતર, અસહ્ય દુગધ આવે છે તેના કરતાં પણ વધારે ખરાબ આ દુગધ છે. આ રીતે પોતાની વાતનું સમર્થન પ્રાપ્ત કરીને જીતશત્રુ રાજાએ પિતાના સુબુદ્ધિ અમાત્ય પ્રધાનને કહ્યું કે હે સુબુદ્ધ ! આ પરિખેદક-ખાઈવર્ણ, રસ, ગંધ અને સ્પર્શમાં એકદમ અમને જ્ઞ–ખરાબ–થઈ ગઈ છે. મરીને સડી ગયેલા સાપ વગેરેના અવસ્થાપન્ન કલેવર-શરીરેથી જેવી અનિષ્ટતર દુર્ગધ આવે છે તેના કરતાં પણ વધુ અનિષ્ટતર–ખરાબ-દુર્ગધ આ ખાઈ માંથી આવી રહી છે. આ રીતે રાજાની વાત સાંભળીને સુબુદ્ધિ અમાત્યે તેને આદર કર્યો નહિ, તેને સ્વીકાર કર્યો નહિ પણ ચૂપચાપ થઈને જ ચાલતો રહ્યો.
(तएणं से जियसत्तू राया सुबुद्धिं अमच्चं दोच्चंपि तच्चपि एवं वयासी अहोणं तं चेव तएणं से सुबुद्धी अमच्चे जियसत्तूणा रण्णा दोच्चंपि तच्चपि एवं वुत्ते समाणे एवं वयासी नो खलु सामी ! अम्हं एयंसि फरिहोदगंसि केइ विम्हए,
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાગ સૂત્રઃ ૦૨
