________________
अनगारधर्मामृतवर्षिणीटीका अ २ सू.१ राजगृह जीणोंद्यानवर्णनम्
५६९
तस्य खलु जीर्णोद्यानस्य बहुमध्यदेशभागे अत्र खलु महानेको भग्नकूपश्चासीत् तस्य खलु भग्नपस्य अदरसामंते अत्र खल महानेवः 'मालुया कच्छए' मालुका कक्षकः मालुकाः एकास्थिफल वृक्षविशेषास्तेषां कक्षका गहनं वनम् चाप्यासीत् । सकोरशः १ इत्याह-'किण्हे किण्हो भासे' कृष्णः कृष्णावभासः, तत्र-कृष्णः कृष्णवर्ण
देवकुल का अर्थ यहां व्यंतर का आयतन है। इस व्यन्तरायतन संबन्धी जितने घर थे उन सबके भी यहां बहिवार नष्टमाय हो चुके थे। यह जोणे उद्यान अनेक प्रकार के गुच्छों से कपास के जपा पुष्पों आदि के गुच्छों से--वंशजाली आदि गुल्मों से अशोकलता आदि लताओं से त्रपुषी (ककड़ो) आदि बेलोंसे, आम्र आदि वृक्षों से, आच्छादित हो रहा था। इसमें अनेक प्रकार के सैंकडों सर्प इधर से उधर फिरते रहते थे अत: उनके द्वारा यह विशेष भयंकर बना हुआ था। (तस्स णं जिन्नुजाणस्स बहुमज्झदेसभाए एत्थ णं महं एगे भग्गकूवए यावि हो स्था) इस जीर्ण उद्यान के ठीक मध्य भाग में एक बडा भारी भग्न जीर्ण हुआ कुंआ भी था (तस्स णं भग्गकूवस्य अदूरसामंते एत्थ णं महंएगे मालुया कच्छए यावि होत्था) उस भग्न कुंए के न अति समीप और न अति दर--पास में मालुका वृक्षों का बहुत बडा गहन वन था। एकास्थिफल वाले वृक्ष विशेषों का नाम मालुका है (किण्हे किण्हो भासे जाव रम्मे महामेहनिउरंवभूए बहूहि रुक्खे हि य गुच्छे हि य गुम्मे
છે. આ વ્યન્તરાયતનનાં જેટલાં ઘર હતાં, તે બધાના બહારના દરવાજા નષ્ટપ્રાય થઈ ગયા હતા. જૂનું ઉદ્યાન ઘણી જાતના ગુચ–એટલે કે વણુ અને જપાપુપ વગેરેના ગુર–વંશજલી વગેરે ગુલ્મ અશકલતા વગેરે લતાએ, ત્રપુલી (કાકડી) વગેરેની વેલ, આમ વગેરે વૃક્ષોથી ઢંકાએલે હતે. ઘણી જાતના સેંકડે સાપ આ ઉદ્યાનમાં આમથી तेम वियरता रहता हता. मेथी । धान सविशेष मय ४२ गतु तु. (तस्सण जिन्नुजाणस्स बहुमज्झदेसभाए एत्थण एगे भग्गकूपए यावि होत्था) આ જૂના ઉદ્યાનની ઠીક વચ્ચે વચ્ચે એક મોટો ભગ્નકૃપ નામે એક જીર્ણ થયેલ કૂ હતે. (तस्स ण भग्गवस्स अदरसामते एत्थण महंएगे मालुया कच्छए याविहोत्था) તે ભગ્ન કૂવાની વધારે દૂર પણ નહિ અને વધારે નજીક પણ નહિ કહેવાય એવું પાસે માલુકા વૃક્ષોનું મોટું સઘન વન હતું. એકાસ્થિફળ વૃક્ષ વિશેષનું નામ માલુકા છે. (किण्हे किण्हो भासे जाव रम्मे महामेहनिउरवभूए बहहिं रुक्खे हि य गुच्छे हि य
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાંગ સૂત્રઃ ૦૧
