________________
५२५
अनगारधर्मामृतवर्षिणी टीका अ. १.४६ मेघमुने प्रतिमादितपः स्वीकरणम् द्वैमासिक भिक्षुपतिमामुपसंपद्य = स्वीकृत्य खलु विहर्तुम् । भगवान् वदति - हे देवानुप्रिय ! 'अहासुहं' यथासुखं= यथात्मकल्याण भवेत् तथा कुरु' 'मा पडिबंधं' प्रतिबन्धं कुरु = प्रमादं मा कुरु 'जहा पढमाए अभिलावो तहा' यथा प्रथमायाः प्रतिमायाः अभिलाप: =वर्णनं तथा द्वितीयायाः प्रतिमायाः, तृतीयायाः, चतुर्थ्याः पञ्चम्याः तथा षाण्मासिक्याः, सप्तमासिक्याः, एवं यावत्द्वादश्या एकरात्रिन्दिवाया अपि प्रतिमाया अभिलापो विज्ञेयः । अत्राऽयं विवेक :- प्रथमा प्रतिमा एकमासिकी, द्वितीया एकमासिकी, एवं तृतीयाद्याः सप्तम्यन्ताः प्रतिमाः प्रत्येकमेकैकमासप्रमाणा इत्यर्थः । अधाष्टमी-नवमीसमाणे दो मासिगं भिक्खुपडिमं उवसंपज्जित्ताणं विहरित्तए) वंदना नमस्कार कर फिर उन्होंने प्रभु से इस प्रकार कहा - भदंत ! मैं आपसे आज्ञापित होकर दो मास की अवधि वाली भिक्षुप्रतिमा को धारण करने की इच्छा करता हूँ। (अहासुयं देवाणुपिया ? मा पडिबंधं करेह) मेघकुमार की इस प्रार्थना पर ध्यान देकर प्रभुने उनसे कहा- हे देवानुप्रिय ! तुम्हारा आत्म कल्याण जिस तरह हो वैसा करो - इसमें प्रमाद मत करो । ( जहा पढमाएअभिलावी तहा दोच्चाए, तच्चाए, चउत्थाए पंचमाए, छम्मासियाए, सत्तमासिया) जिस प्रकार प्रथम भिक्षुप्रतिमा का वर्णन है उसी प्रकार से द्वितीय, तृतीय, चतुर्थी पंचमी, षाण्मासिकी, सप्तमासिकी यावत् एक रातदिवस की प्रमाणवाली १२वीं प्रतिमा का भी वर्णन जानना चाहिये । तात्पर्य इस प्रकार है प्रथम प्रतिमा एक मास की है, द्वितीय प्रतिमा एक मास की है इसी तरह तृतीय प्रतिमा से लेकर सातवीं प्रतिमा तक की पांच प्रतिमाएँ प्रत्येक यथाक्रम इच्छामि णं भंते तुभेहिं अन्भणुनार समाणे दोमासिगं भिक्खुपडिमं उब संपज्जित्ताणं विहरित्तए) वहन भने नभस्ार उरीने तेभाणे लगवान महावीर - સ્વામીને કહ્યું-કે-હે ભદંત! હું આપની આજ્ઞા મેળવીને એ માસની ભિક્ષુપ્રતિમા धार। ४२वा न्याहु छु: ( अहासुयं देहाणुपिया ! मा पडिबंध करेह) भेधठुभारनी વિનંતી સાંભળીને પ્રભુએ તેમને કહ્યું કે-હે દેવાનુપ્રિય ! જે રીતે તમારૂ આત્મકલ્યાણુ થાય તે પ્રમાણે કરે. આત્મકલ્યાણના કામમાં કોઇ પણ દિવસ આળસ નહિ કરવી જોઇએ ( जहा पढमाए अभिलावो तहा दोच्चाए तच्चाए चउत्थाए, पंचमाए, छम्मासियाए, संत्तमासियाए: पढमसत्तराई दियाए) ने प्रमाणे पहेली लिक्षुप्रतिमानु वर्णन छे, ते प्रमाणे ४ मील, त्री थोथी, पांयभी छ महिनावाणी, सात महिનાવાળી અને એક રાત-દિવસના પ્રમાણુ જેટલી ખારમી પ્રતિમાનું વર્ષોંન જાણવુ જોઇએ આનું સ્પષ્ટીકરણ આ પ્રમાણે છે-પહેલી પ્રતિમા એક મહિનાની છે.
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાંગ સૂત્ર ઃ ૦૧
