________________
अनगारधर्मामृतवर्षिणीटीका अ १ सू ४१ मेघमुने र्हस्तिभववर्णनम्
४६९
अन्ताऽन्तः=मध्यमध्ये 'ज्ञियायमाणे' ध्यायमानेषु = दद्यमानेषु 'मयकुहिय विण्ड किमियकद्दम नई वियरगझीणपाणीयंतेसु' मृतकुथित विनष्टकृमिकर्दमनदीचिवरक क्षीणपानीयान्तेषु तत्र मृतैः शशक मृगादिभिः कथिताः=दुर्गन्धिताः विनष्टाः= विगतस्वभावाः- मलिनतां प्राप्ता इत्यर्थः क्रमिकर्दमाः = कृमियुक्त कर्दमाः कृमिव्यासपङ्काः, नदीनां तथा विवरकाणां गर्तानां च झीणपाणीयंतेसु' क्षीणपानीयाः शुष्कजलाः अन्ताः पर्यन्तभागाः येषु तादृशेषु 'वणंतेसु' वनान्तेषु=
प्रदेशेषु 'भिंगारिगदीणकदियरवेसु भृङ्गारिकादोनक्रन्दितरवेषु =भृङ्गारिका:= झिल्लिकाः, झिल्लीनामक कीटविशेषाः, तासां दीनाः = दुःखयुक्ताः = क्रन्दितरवा:= रोदनशब्दा यत्र तेषु तथा - 'खरफरूस अणिरिवाहिय विदुमग्गेसु' खरपरुपारिष्टव्याहत माग्रेषु खरपरुषम् = अतिकर्कशम्, अनिष्टमप्रियं रिष्ठानां= = काकानां व्याहृनं=शब्दितं यत्र ते तथा, विमाणीव = पवालानीवरक्तानि अग्नियोगात् अग्राणि अग्रभागाः येषां तादृशेषु 'दुमेसु = मेसु = वृक्षेषु = सम्प्रतिगिरिदशा वर्ण्यते- 'तन्हावस मुक्क पक्खपय डियाजिन्भतालुय असंपुडियतु शांत हो जाने पर ( मयकुहियविणडुकिभियकद्दमनई वियरगखीणपाणीयं ते मु वसु ) तथा मृत खरगोश हिरण आदि जानवरों के कलेवर के पड़े रहने के कारण दुर्गंधित बने हुए और इसी लिये पहिले से भी afe afer हुए नदियों के कर्दमों से तथा पानी के सूक जाने से कठिन प्रान्तवाले खडों से युक्त चन प्रदेश के होने पर ( भिंगारिंग दीदीर वेसु ) तथा भृंगारकों के ( छिलियों के ) दीन आक्रंदन के शब्दों से ( खरफरुस अणिरिवाहियविविदुमग्गेसु ) अति कर्कश, अप्रिय कौवों के काव काव शब्दों से, एवं अग्नि की आभा से प्रवाल के समान लाल हुये पत्तों से युक्त (दुमेसु) वृक्षों के होने पर ( तण्हावसमुक्क पक्ख वृक्षोनी (छिन्नजालेसु ) अभिनवाणा शांत थया मह ( मयकुहियविणट किमियकद्दमनई वियरगखीणपाणीयंतेसु वर्णतेसु) तेभन भर पाभेलां સસલાં, હરણ વગેરે પ્રાણીઓના અર્ધદગ્ધ શરીરથી દુર્ગં ધ યુકત થયેલા અને એથી પહેલાં કરતાં પણ વધારે મિલન થયેલા નદીઓના કાઢવાથી તેમજ પાણી सूअर्ध भवाथी उठणु थयेला तटवाणा जाडाभोवाणा वन प्रदेशो थया त्यारे ( भिंगारिगदी कंदीयर वे ) तेभन अंगारमेना ( छिलियों के ) हीन छन સ્વરોથી (खरफ रूस अणिरिवाहियविषु मग्गेसु) अतीव ईश अप्रिय ागડાઓની કાકાથી અને અગ્નિની પ્રભાથી પ્રવાલ જેવા લાલરંગના પાંદડાંઓવાળા
(दुमेसु) वृक्षोथयां त्यारे ( तव्हावस मुक्क पक्खपयडियनिन्मतालयअसं
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાંગ સૂત્ર ઃ ૦૧