________________
३२६
भगवतीस्त्रे
आलापकः १, हे मदन्त । अपर्याप्त सूक्ष्म पृथिवीकायिकः रत्नप्रभा पूर्वचरमान्ते समवहत्य रत्नप्रभा पश्चिमचरमान्ते पर्याप्त सूक्ष्माकायिकतया उत्पत्ति योग्य: स कियत्सामयिकविग्रहेण उत्पद्येत १, गौतम । एकसामयिकेन वा यावत् त्रिसा मयिकेन विग्रहेण उत्पद्येत इत्यादिकं पूर्ववदेवेति द्वितीय आलापकः २, हे भदन्त अपर्याप्त सूक्ष्म पृथिवीकायिको रत्नप्रभा पूर्वचरमान्ते समवइत्य रत्नप्रभा पश्चिम चरमान्ते अपर्याप्तवादरापूकायिकतया उत्पत्तियोग्यः स कियत्सामायिकेन विग्रहेणोत्पद्येत ? उत्तरम् एवमेवेति तृतीय आलापकः ३, हे भदन्त ! अपर्याप्त तीन समय वाले विग्रह से भी होता है इत्यादि रूप से प्रश्न और उत्तर पूर्वोक्त अनुसार जानना चाहिये ऐसा यह प्रथम आलापक है । हे भदन्त ! कोई पर्यातक सूक्ष्म पृथिवीकायिक जीव रत्नप्रभा के पूर्व चरमान्त में मरा और रत्नप्रभा के ही पश्चिम चरमान्त में पर्याप्त सूक्ष्म अष्कायिक रूप से उत्पन्न होने के योग्य हुआ तो हे भदन्त ! वह वहां कितने समय वाले विग्रह से उत्पन्न होता है ? हे गौतम ! वह वहां एक समय वाले विग्रह से भी उत्पन्न होता है दो समय वाले विग्रह से भी उत्पन्न होता है । तीन समय वाले विग्रह से भी उत्पन्न होता है और चार समय वाले विग्रह से भी उत्पन्न होता है ऐसा यह द्वितीय आ. लापक है २ । हे भदन्त ! कोई अपर्याप्त सूक्ष्म पृथिवीकायिक जीव रत्नप्रभा पृथिवी के पश्चिम चरमान्त में बादर अपर्याप्त रूप से उत्पन्न होने के योग्य हुआ तो हे भदन्त ! वह वहां कितने समय के विग्रह से उत्पन्न होगा ? गौतम इस विषय में उत्तर जैसा ऊपर कहा गया है
પણ ઉત્પન્ન થાય છે, અને ત્રણ સમવવાળા વિગ્રહથી પણ ઉત્પન્ન થાય છે, ઈત્યાદિ પ્રકારથી પ્રશ્ન અને ઉત્તર પહેલાં કહ્યાં પ્રમાણે સમજવા. એ પ્રમાણેના આ પહેલે આલાપ હ્યો છે.
હું ભગવન્ કાઈ અપ પ્તક અષ્ઠાયિક જીવ રત્નપ્રભા પૃથિવીના પૂર્વ ચરમાન્તમાં મરણ પામે અને રત્નપ્રભા પૃથિવીના જ પશ્ચિમ ચમાન્તમાં પર્યાપ્ત સૂક્ષ્મ અષ્ઠાયિકપણાથી ઉત્પન્ન થવાને ચેગ્ય ખચે હોય તે હે ભગવન્ તે ત્યાં એક સમયવાળા વિગ્રહથી પણ ઉત્પન્ન થાય છે, એ સમયવાળા વિદ્મહથી પણ ઉત્પન્ન થાય છે, એજ પ્રમાણેના આ બીજો આલાપક કહેલ છે. ૨. હે ભગવન્ કાઈ અપર્યાપ્ત સૂક્ષ્મ અષ્ઠાયિક જીવ રત્નપ્રભાપૃથ્વીના પૂર્વ ચરમાન્તમાં મરણ પામે અને મરણ પામીને તે રત્નપ્રભાપૃથ્વીના પશ્ચિમ ચરમાન્તમાં ખાદર અપર્યાપ્તક રૂપથી ઉત્પન્ન થવાને ચેાગ્ય થયા હાય તા હૈ ભગવન તે ત્યાં કેટલા સમયના વિગ્રહથી ઉત્પન્ન થાય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૭
