________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०३४ उ. १ अ. श. १ सू०१ एकेन्द्रियजीवनिरूपणम् ३२५
' एवं आउकाइए चत्तारि आलावगा-सुमेहिं अपज्जतरहिं १, ताहे पज्जतएहि २, वायरेहिं अपज्जत्तरहिं ३, ताहे पञ्जत्तएहि उक्वाएयन्त्रो ४, एवं पृथिवी कावदेव अकायिकेषु चत्वार आलापकाः, सूक्ष्मै पर्याप्तकैः १, तदा पर्याप्त कै २, वादः अपर्याप्तः ३, तदा पर्याप्तकैः ४ उपपातयितव्यः । हे भदन्त ! अपर्याप्तसूक्ष्म पृथिवीकायिकः अस्या रत्नम भायाः पृथिव्याः पूर्वचरमान्ते समवहतः समवहत्य रत्नप्रभायाः पश्चिमे चरमान्ते अपर्याप्त सूक्ष्मा कायिकतया समुत्पत्तियोग्यः स कियत्सामयिकेन विग्रहेणोत्पद्येत ? इति प्रश्नं कृत्वा हे गौतम! एक सामयिकेन यावत् त्रिसामयिकेन ग्रिगोत्पद्येत । इत्याद्युत्तरं पूर्ववदेवेति प्रथम समय वाले विग्रह से अथवा दो समय वाले विग्रह से अथवा तीन समय वाले विग्रह से उत्पन्न होता है । इत्यादि सब कथन पूर्व के जैसा ही जानना चाहिये |४||
'एवं आउक्काइएस चत्तारि आलावगा सुहमेहिं अपज्जत्तएहि १ ताहे पज्जत्तएहिं २ वायरेहिं अपज्जतएहिं ३ ताहे पज्जन्तएहिं उबवाraat४' इसी प्रकार से अष्कायिकों के चार आलापक कहलेना चाहिये । जैसे - हे भदन्त ! कोई अपर्याप्त सूक्ष्म पृथिवीकायिक जीव इस रत्नप्रभा पृथिवी के पूर्व चरमान्त में मरा और मरकर वह रत्नप्रभा पृथिवी के पश्चिम चरमान्त में अपर्याप्त सूक्ष्म अष्कायिकरूप से उत्पत्ति के योग्य हुआ तो हे भदस्त ! वह वहाँ : कितने समय वाले विग्रह से उत्पन्न होता है ? हे गौतम ! वह वहां एक समयवाले विग्रह से भी उत्पन्न होता है, दो समयवाले विग्रह से भी उत्पन्न होता है और
છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી ગૌતમસ્વામીને કહે છે કે-હે ગૌતમ! તે ત્યાં એક સમયવાળા વિગ્રહથી ઉત્પન્ન થાય છે, અથવા એ સમયવાળા વિગ્રહથી અથવા ત્રણ સમયવાળા વિગ્રહથી ઉત્પન્ન થાય છે. વિગેરે સઘળુ' થન પહેલાં કહ્યા પ્રમાણે જ સમજવુ' ।૪।
'एव आउक्कासु चत्तारि आलावगा सुहुमेहि अपज्जत्तएहिं उववायव्वो ४' આજ પ્રમાણે અષ્ઠાયિકાના સબંધમાં ચાર આલાપક કહેવા જોઈએ. જેમ કે-હે ભગવન્ કાઈ અપર્યાપ્ત સૂક્ષ્મ અÝાયિક જીવ આ રત્નપ્રભા પૃથિવીના પૂર્વ ચરમાન્ત ભાગમાં મરણ પામે અને મરણ પામીને તે રત્નપ્રભા પૃથ્વીના પશ્ચિમ ચરમન્ત ભાગમાં અપર્યાપ્ત સૂક્મ અષ્ઠાયિક પણાથી ઉત્પન્ન થવાને ચેાગ્ય થવા હાય તા હૈ ભગવન્ તે ત્યાં કેટલા સમયવાળા વિગ્રહથી ઉત્પન્ન થાય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી ગૌતમસ્વામીને કહે છે કે-હે ગૌતમ ! તે ત્યાં એક સમયવાળા વિગ્રહથી પણ ઉત્પન્ન થાય છે. એ સમયવાળા વિગ્રહથી
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૭
