________________
-
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२६ उ.१० सू०१ चरमनार कादीना० पापकर्मबन्धः ६५५
॥ अथ दशमोद्देशकः प्रारभ्यते ।। नवमोदेशके परम्परपर्याप्तकनारकादीनां पापकर्मवन्धवक्तव्यता कथिता, दशमे तु चरमनारकाद्याश्रित्य सा कथ्यते तदनेन सम्बन्धेनायातस्य दशमोद्देशक स्येदं सूत्रम्-'चरिमें गं भंते' इत्यादि,
मूलम्-चरिमे णं भंते ! नेरइए पावं कम्मं किं बंधी पुच्छा, गोयमा! एवं जहेव परंपरोववन्नएहिं उद्देसो तहेव चरिमेहि निरवसेसो। सेवं भंते! सेवं भंते ! ति जाव विहरइ ॥सू०१॥
छबीसइमे बंधिसए दसमो उद्देसो समत्तो ॥२६-१०॥
छाया-चरमः खलु भदन ! नैरयिकः पापं कर्म किमबध्नात् पृच्छा, गौतम! एवं यथैव परम्परोपपन्नकैरुदेशका तथैव चरमैनिरवशेषः । तदेवं भदन्त । तदेवं भदन्त ! इति यावद्विहरतीति ॥सू० १॥
टीका-'चरिमे णं भंते !" चरमः खलु भदन्त ! नैरयिक इह चरमः स नारको यः पुन ने नारकभवं पाप्स्यति सः 'पावं कम्मं किं बन्धी पुच्छा' पापं कर्म किम
-शतक २६ उद्देशक १०नौवें उद्देशक में परम्परपर्याप्त नारक आदिकों के पापकर्म की बन्ध वक्तव्यता प्रकट की गई है। अब इस दशवे उद्देशक में चरम नारकादिकों को आश्रित करके वही वक्तव्यता प्रकट की जावेगी सो इसी संबन्ध को लेकर इस दशवे उद्देशक को प्रारम किया जाता है
'चरिमे णं भंते ! नेरहए पावं कम्मं किं बंधी पुच्छा'-इत्यादि
टोकार्थ-हे भदन्त ! जो नैरयिक चरम है-अर्थात् जिसे अब नारक भव प्राप्त नहीं होता है-यही प्राप्त हुआ नारक भव जिसका
समा शान प्रारम-- નવમા ઉદેશામાં પરંપરપર્યાપ્તકનારક વિગેરેના પાપકર્મના બંધ સંબંધી કથન પ્રગટ કરેલ છે.
હવે આ દસમા ઉદેશામાં ચરમ-અન્તિમ નારક વિગેરેનો આશ્રય કરીને એજ કથન પ્રગટ કરવામાં આવશે. એ સંબંધથી આ દસમા ઉદેશાને પ્રારંભ કરવામાં આવે છે.—–
'चरिमे णं भते ! नेइए पाव कम्म कि बंधी पुच्छा' त्या
ટીકાથ–-હે ભગવન જે નારક ચરમ છે–અર્થાત્ જેને હવે પછી નારક ભવ પ્રાપ્ત થવાનું નથી. આ પ્રાપ્ત થયેલ નારક ભવ જેમને
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૬