________________
१२
भगवतीने संयतत्वं वा-असंयम या उपसंपद्यते, सूक्ष्मसंपरायसंयतः सूक्ष्मसंपरायसंयतस्वं श्रेणीपति पातेन त्यजन सामायिसंयतत्वं प्रतिपद्यते यदि-कदाचित् पूर्व सामायिकसंयतो भवेत् तदा छेदोपस्थापनीय संयतत्वं वा प्रतिपयते यदि वा पूर्व छेदोपस्थापनीयसंयतो भवेत्तदा यथाख्यातसंयतत्वं वा प्रतिपद्यते श्रेणीसमारोहणत इति । 'अहवार संजए पुच्छा' यथाख्यातसंयतो ययाख्यातसंयतत्वं रजजन के स्यजति कं च वा धर्ममुपसंपद्यते इति पृच्छा प्रश्नः, भगवानाह-गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'अहक्खायसंजयत्तं जहई यथाख्यासंयतत्वम् स्वकीयधर्म जहाति 'सुहमसंपरायसंजयत्तं वा असंजमं वा सिद्धिगई वा उपसंपज्ज' सूक्ष्मको प्राप्त करता है अथवा यथाख्यातसंयत अवस्था को प्राप्त करता है अथवा असंयत अवस्था को प्राप्त करता है। सूक्ष्मसंपरायसंयत श्रेणी से पतित हो जाने पर अपनी सूक्ष्मसंपरायसंयत अवस्था का परित्याग करदेता है और सामायिकसंघत अवस्था को प्राप्त कर लेता है । यदि कदाचित् वह पहले सामायिकसंयत होता है तो वह छेदोपस्थापनीय संयत अवस्था को प्राप्त कर लेता है। और यदि कदाचित् वह पहिले छेदोपस्थापनीयसंयत अवस्थावाला होता है तो वह श्रेणी का समारोहण करने से यथाख्यातसंयत अवस्था को प्राप्त कर लेता है। ___ 'अहक्खायसंजए पुच्छा' हे भदन्त यथाख्यानसंयत यथाख्यात. संयत अवस्था का परित्याग करता हुआ क्या छोडता है और किस धर्म को ग्रहण करता है ? उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'गोयमा ! अहक्खायसंजयत्तं जहइ, सुहुमसंपरायसंजयं वा असंजयं वा सिद्धिगई वा
સ્થાને પ્રાપ્ત કરે છે, અથવા યથાખ્યાત સંયત અવસ્થાને પ્રાપ્ત કરે છે. અથવા અસંયત અવસ્થાને પ્રાપ્ત કરે છે. સૂમસં૫રાય સંયત શ્રેણીથી પતિત થઈ જવાથી તે પોતાની સૂમસં૫રાય સંયત અવસ્થાને ત્યાગ કરે છે. અને સામાયિક સંયત અવસ્થાને પ્રાપ્ત કરે છે. કદાચ જે તે પહેલાં સામાયિક સંયત થઈ જાય છે, તે તે છેદે પથાપનીય સંતપણાને પ્રાપ્ત કરી લે છે. અને કદાચ તે પહેલાં છેદેપસ્થાપનીય સંયત અવરથાને પ્રાપ્ત કરી લે છે, તે તે યથાખ્યાત સંયત અવસ્થાની શ્રેણી પર આરોહણ કરવાથી તેને પ્રાપ્ત કરે છે.
'अहक्खायसंजए पुच्छा' 8 लान् यथाभ्यात यत, यथाभ्यातसयत અવસ્થાને ત્યાગ કરતા થકા શેને ત્યાગ કરે છે? અને શેની પ્રાપ્તિ કરે છે?
॥ प्रश्न उत्तरमा प्रसुश्री छ -'गोयमा ! अहक्खायसंजयत्त जहइ, सहमसपरायस जयत्तं वा, असंजयवा, सिद्धिगइ वा उवस पज्जई' गौतम!
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૬
