________________
३२२
भगवतीस्ने अकषायी भवेत् ! गौतम ! सकषायी भवेत् नो अक्षायी भवेत् यथा कषयकुशीलः । एवं छेदोपस्थापनिकोऽपि । परिहारविशुद्धिको यथा पुलाकः । सूक्ष्मसंपरायसंयतः पुच्छा गौतम ! सकषायी भवेत् नो अकषायी भवेत् यदि सकषायी भवेत् स खल्लु भदन्त ! कतिषु कषायेषु भवेत् ! गोतम ! एकस्मिन् संज्वलनलोभे भवेत् । पथाख्यातसयतो यथा निग्रन्थः १८ ॥सू०४॥
टीका-'सामाइयसंजयस्स णं भंते !' सामायिकसंयतस्य खलु भदन्त ! 'केवइया चरित्तपज्जा पन्नत्ता' कियन्तश्चारित्रपर्यवाः प्रज्ञप्याः ? इति प्रश्ना, भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! अणंता चरित्तपज्जवा पसत्ता' अनन्ताचारित्रपर्यवाः प्रज्ञप्ताः-कथिताः । 'एवं जाव अहक्खायसंजयस्स' एवं यावद् यथायातसयतस्य अत्र यावत्पदेन छेदोपस्थापनीयपरिहारविशुद्धिक सक्षमसंपरायसंयतानां चारित्रपर्यवा अनन्ता एव भवन्ति तथा स्वभावत्वादिति भावः 'सामाइयसंजए णं भंते !' सामायिकसंयतः खलु भदन्त ! 'सामाइय
पंद्रहवां सन्निकर्ष आदि द्वार का कथन टीकार्थ-'सामाइयसंजयस्सणं भंते ! केवड्या चरित्तपज्जवा पन्नत्ता' हे भदन्त ! सामायिकसंयत के चारित्र की पर्यायें कितनी होती हैं ? उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'गोयमा! अणंता चारित्तपज वा पण्णत्ता हे गौतम ! सामायिकसंयत के चारित्र की पर्यायें अनन्त होती हैं । 'एवं जाव अहक्खायसंजयस्स' इसी प्रकार से यावत् यथाख्यात संयत की चारित्र पर्यायें अनन्त होती हैं। यहां यावस्पद से छेदोपस्थापनीय संयत, परिहारविशुद्धिक संयत और सूक्ष्मसंपरायसंयत का ग्रहण हुआ है। तथा च छेदोपस्थापनीय संयत से लेकर यथाख्यात तक के साधुओं के चारित्र की पर्यायें अनन्त ही होती हैं। क्योंकि उनका ऐसा ही स्वभाव होता है 'सामाइयसंजए गं भंते ! सामाइयसंजयस्त
ટીકાથ–હવે પંદરમાં સન્નિકર્ષ આદિ દ્વારનું કથન કરવામાં આવે છે, 'सामाइयसंजयस्स गं भंते ! केवइया चरित्त रज्जवा पण्णत्ता'मशन सामायिक સંયતને કેટલી ચારિત્રની પર્યા હોય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી
छ ,-'गोयमा ! अणंता ! चरित्तपज्जवा पण्णत्ता' गौतम ! सामाथि सयतने अनन्त शास्त्रिना पर्याय डाय छे. 'एवं जाव अहक्खायसंजयस्स' એજ પ્રમાણે યાવત્ યથાખ્યાત સંયતની ચારિત્રપર્યાયે અનંત હોય છે. અહિયાં પાવાદથી છેદેપસ્થાપનીય સંયત, પરિહારવિશુદ્ધિક સંયત અને સમસાંયરાય સંયત ગ્રહણ કરાયા છે. તથા છે પસ્થાપનીય સંયતથી લઈને ચાખ્યાત સંયત સુધીના સાધુઓના ચારિત્રય અનત જ હોય છે. કેમકે
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૬