________________
-
-
प्रमेयचन्द्रिका टीका २०१५ उ.७ सू०४ पश्ववश' सन्निकर्षादिद्वारनिरूपणम् ३२१
छाया-सामायिकसंयतस्य खलु भदन्त ! कियन्तश्चारित्रपर्यवाः प्राप्ताः ? गौतम ! अनन्ताचारित्रपर्यवाः प्रज्ञप्ताः । एवं यावत् यथाख्यातसंयतस्य । सामायिकसंयतः खलु भदन्त ! सामायिकसयतस्य स्वस्थानसन्निकर्षण चारित्रपर्यवैः कि हीन:-तुल्यः अभ्यधिकः ? गौतम ! स्यात् हीनः षट्रस्थानपतितः। सामायिक संयतः खलु भदन्त ! छेदोपस्थापनीयसयतस्य परस्थानसनिकर्षेण चारित्रपर्यवे पृच्छा गौतम ! स्यात् हीनः षट्स्थानपतितः, एवं परिहारविशुद्धिकस्यापि । सामायिकसयतः खलु भदन्त ! सूक्ष्मस परायसं यतस्य परस्थानसन्निकर्षण चारित्रपर्यवैः पृच्छा, गौतम ! हीनो नो तुल्यो नो अभ्यधिकः, अनन्तगुणहीनः । एवं यथारूपातसयतस्यापि, एवं छेदोपस्थापनीयोऽपि अधस्त. नेषु विष्वपि समः षट्रस्थानपतितः, अयोयो स्तथैव हीनः यथा छेदोपस्थापनीयस्तथा परिहारविशुद्धिकोऽपि । सूक्ष्मस परायसयतः खलु भदन्त ! सामायिकसयतस्य परस्थान० पृच्छा गौतम ! नो हीनो नो तुल्योऽभ्यधिकः, अनन्तगुणाभ्यधिकः । एवं छेदोपस्थापनीयपरिहारविशुद्धिकयोरपि समः । स्वस्याने स्यात् हीनः नो तुल्या, स्यादभ्यधिकः । यदि हीनोऽनन्तगुणहीनः, अथ अभ्यधिक: अनन्तगुणाभ्यधिकः सूक्ष्म परायसयतस्य यथाख्यातसयतस्य परस्थानपृच्छा गौतम ! हीनो नो तुल्यो नो अभ्यधिकः, अनन्तगुगहीनः। यथाख्यातः अधस्तनानां चतुर्णामपि नो हीनो नो तुल्योऽभ्यधिकः, अनन्तगुणाभ्यधिकः । स्वस्थाने नो हीनन्तुल्यः नो अभ्यधिकः। एतेषां खलु भदन्त ! सामायिक छेदोपस्थापनीयपरिहारविशुद्धिकमूक्षपसंपराययथाख्यातसंयतानां जघन्योत्कृष्टानां चारित्रपर्यवाणां कतरे कतरेभ्यो यावद् विशेषाधिका वा, गौतम ! सामायिक संयतस्य छेदोपस्थापनीयसयता चैतयोः खलु जघन्याश्चारित्रपर्यवाः द्वयोरपि तुल्याः सर्वस्तोकाः। परिहारविशुद्धिकसंयतस्य जघन्यकाश्चारित्रपर्यवा अनन्तगुणाः । तस्यैव चोकष्टाचारित्रपर्यवा अनन्तशुगः, सामायिक पं यतस्य छेदो पस्थापनीय. संयतस्य चैतयोः खलु उत्कृष्टकाश्वास्त्रियाः दुयोरपि तुल्या अनन्तगुणाः, सूक्ष्म परायसयतस्य जघन्यकाश्चारित्रपर्यवा अनन्तगु गाः, तस्यैव चोत्कृष्टकाश्वारित्रपया अनन्तगुणाः, यथाख्यातसयतस्य अजघन्यानुस्कृष्टकाश्चारित्रपर्यवा अनन्तगुणाः १५ । सामायिकस यतः खलु भदन्त ! कि सयोगी भवेदयोगी भवेत ! गौतम ! सयोगी यथा पुलाकः। एवं यावत् मनसंपरायस यतः। यथाख्यातो यथा स्नातकः १६ । सामायिकसं यतः खलु भदन्त ! किं साकारोपयुक्तो भवेदनाकारोपयुक्तो भवेत् गौतम ! साकारोपयुक्तो यथा पुलाका, एवं यावत् यथाख्यातः। नवरं सूक्ष्म परायः साकारोपयुक्तो भवेत् नो अनाकारोपयुक्त भवेत् १७ । सामारिकप्त यतः खलु भदन्त ! किं सकषायी भवेत्
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૬
