________________
२६०
भगवतीसूत्रे छाया-कति खलु भदन्त ! संयताः प्रज्ञप्ताः ? गौतम ! पञ्च संयताः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-सामायिकसंयतः१, छे दोपस्थापनीयसंयतः२, परिहारविशुद्धिकसंयतः३, सूक्ष्मसंपरायसंयतः४, यथाख्यातसंयतः ५ । सामायिकसंयतः खलु भदन्त ! कतिविधः प्रज्ञप्तः ? गौतम ! द्विविधः प्रज्ञप्तः तद्यथा इत्वरिकश्च यावकथिकश्च । छेदोपस्थापनीयसंयतः खलु पृच्छा गौतम ! द्विविधः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-सातिचारश्च निरतिचारश्च । परिहारविशुद्धिकसंयतः पृच्छा गौतम ! द्विविधः प्रज्ञप्तः, तद्यथा निर्विशमानकश्च निर्विष्टकायिकश्च । सूक्ष्मसंपरायः पृच्छा, गौतम ! द्विविधः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-संक्लिश्यमानकश्च विशुद्धयमानकश्च । यथाख्यातसंयतः पृच्छ। गौतम ! द्विविधः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-छद्मस्थश्च केली च। सामायिके तु कृते, चातुर्याममनुत्तरं धर्मम् ।
त्रिविधेन स्पशन सामायिकसंयतः स खलु ॥१॥ छित्वा तु पर्यायं पुराणं, यः स्थापयत्यात्मानम् ।
धर्मे पञ्चयामे छेदोपस्थापकः स खलु ॥२॥ परिहरति यो विशुद्धं पश्चयाममनुत्तरं धर्मम् ।
त्रिविधेन स्पृशन्, परिहारिकसंयतः स खलु ॥३॥ लोभाणून वेदयन् य उपशमयन् क्षपयन् वा
स सूक्ष्मसंपरायो यथाख्यातात ऊनाकिञ्चित ॥४॥ उपशान्ते क्षीणे वा, यः खलु कर्माणि मोहनीये ।
छद्मस्थो वा जिनो वा यथाख्यातः संयतः स खलु ॥५॥०१॥ टीका-'कइ णं भंते ! संजया पन्नत्ता' कति खलु भदन्त ! संयताः प्रज्ञप्ता: -कथिताः ? इति संयतविषयकः प्रश्नः भगवानाह-'गोयमा' हे गौतम ! 'पंच.
सातवां उद्देशक का प्रारंभ छठे उद्देशे में संयतों का स्वरूप कहा गया अब सातवें उद्देशे में भी यही कहा जाने वाला है। अतः इसी सम्बन्ध को लेकर इस सातवें उद्देशे का प्रारम्भ सूत्रकार कर रहे हैं-यहां पर भी प्रज्ञापना आदि द्वारों का कथन किया जायगा । अतः प्रथम प्रज्ञापना द्वार को लेकर
સાતમા ઉદ્દેશાને પ્રારંભ– છઠ્ઠા ઉદ્દેશામાં સંયતનું સ્વરૂપ કહેવામાં આવેલ છે, હવે આ સાતમા ઉદ્દેશામાં પણ એજ વિષયના સંબંધમાં કથન કરવામાં આવશે. જેથી એ સંબંધને લઈને આ સાતમા ઉદેશાને પ્રારંભ કરવામાં આવે છે. આ ઉદ્દેશાને પ્રારંભ કરતાં સૂત્રકાર અહિયાં પ્રજ્ઞાપના વિગેરે દ્વારોનું કથન કરશે જેથી પહેલાં પ્રજ્ઞાપના
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૬