________________
७९५
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२५ उ. ४ सु०५ शरीरप्रकारनिरूपणम्
अविग्ग गइ समावन्नगा ते णं देसेवा से तेणट्टेणं जाव सया वि । एवं जाव वेमाणिया ॥ सू० ५ ॥
छाया - ऋति खलु भदन्व ! शरीराणि प्रज्ञप्तानि ? गौतम ! पञ्च शरीराणि प्रज्ञप्तानि तद्यथा - औदारिकं यावत्कार्मणम् । अत्र शरीरपदं निरवशेषं भणितव्यम् यथा- पज्ञापनायाम् । जीवाः खलु मदन्त । किं सैजाः निरेजाः ? गौतम ! जीवाः सजा अपि - निजामपि । तत्केनार्थेन मदन्त ! एवमुच्यते-जीवाः सैजा अपि - निरेजा अपि । गौतम ! जीवा द्विविधाः प्रज्ञप्ताः तद्यथा - संसारसमापन्नकाश्च - असंसारसमापन्नकाश्च । तत्र खलु ये असंसारसमापनकास्ते खलु सिद्धाः । सिद्धाः खलु द्विविधाः प्रज्ञप्ताः तद्यथा - अनन्तर सिद्धाश्र परम्परसिद्धाश्व । तत्र खलु ये ते परम्परसिद्धास्ते निरेजाः, तत्र खलु ये ते अनन्तर सिद्धास्ते सैजाः । ते खलु भदन्त ! किं देशैजाः सर्वैजाः ? गौतम ! नो देशैजाः सर्वेजाः । तत्र खलु ये ते संसारसमापन्नकाः ते द्विविधाः प्रज्ञप्ताः शैलेशी प्रतिपन्नकाच अशैलेशी प्रतिपन्नकाश्च । तत्र खलु ये ते शैलेशी प्रतिपन्नास्ते खलु निरेनाः । तत्र खचये ते अशैलेशी प्रतिपन्नकाः ते खलु सैजाः ते खलु भदन्त ! किं देशैजा सर्वेजाः गौतम ! देशैजा अपि, सर्वे अपि । तत्तेनार्थेन यावत् निरेजा अपि । नैयिकाः खलु भदन्त किं देशैजाः सजा: ? गौतम ! देशैजा अपि सर्वेजा अपि तत्केनार्थेन यावत् सर्वेजा अपि । गौतम ! नैरयिका द्विविधाः प्रज्ञप्ताः । तद्यथा - विग्रहगतिसमापन्नकाश्च अविग्रहगतिसमापनकाश्च । तत्र खलु ये ते विग्रहगतिसमापन्नकाः ते खलु सर्वेजाः । तत्र खलु ये ते अविग्रहगतिसमापन्नका स्ते खलु देशैजाः तत्तेनार्थेन यावदसर्वे अपि । एवं यावद - वैमानिकाः ॥ ०५ ॥
टीका- 'कइ णं भंते! सरीरगा पन्नत्ता' कति खलु भदन्त ! शरीराणि प्रज्ञप्तानि शरीराणां कियन्तो भेदा इति प्रश्नः ? भगवानाह - 'गोयमा' इत्यादि ।
चौथे सूत्र में 'सरीरपरसे पडुच्च' ऐसा कहा गया है सो शरीर के प्रस्ताव से सूत्रकार शरीरों का निरूपण करते हैं- 'कह णं भंते ! सरीरगा पन्नत्ता' इत्यादि सूत्र ५ ।
टीकार्थ - श्री गौतमस्वामी ने प्रभुश्री से ऐसा पूछता है- 'कइ णं भंते ! सरीरगा पता' हे भदन्त ! शरीर कितने प्रकार के कहे गये हैं ? इसके
या थोथा सूत्रभां 'सरीरपपसे पडुच्च' मे प्रभा रना प्रस्तावथी हवे सूत्रभर शरीरानुं निइय १२ छे. रंगा पन्नत्ता' त्याहि
टीडार्थ – श्रीगौतमस्त्राभी
अनुश्रीने मे पूछ् सरीरगा पन्नता' हे भगवन् शरीरो डेटा प्रहारना उद्या हे ? मा
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫
उछु छे से शरी'कइ णं भंते! खरी
छे !-' कइ णं भंते !
પ્રશ્નના
