________________
प्रमेयचन्दिका टीका श०२५ उ.३ सू०४ द्रव्यार्थत्वेन प्रदेशनिरूपणम् ६४९ युग्मपदेशावगाढानि नो कल्योजप्रदेशावगाढानि । विधानादेशेन कृतयुग्मप्रदेशावगाढान्यपि योजनदेशावगाढान्यपि, द्वापरयुग्मपदेशावगादान्यपि नो कल्पोज प्रदेशावगाहानि । चतुरस्राणि यथा वृत्तानि, आयतानि खलु भदन्त ! संस्थानानि पृच्छा ? गौतम ! ओघादेशेन कृतयुग्मप्रदेशावगाढानि नो योजपदेशावगादानि नो द्वापरयुग्मप्रदेशावगाढानि नो कस्योजपदेशावगाढानि ।
विधानादेशेन कृतयुग्मप्रदेशावगादान्यपि यावत्-कल्योजप्रदेशावगादान्यपि । परिमण्डलं खलु भदन्त ! संस्थानम् किं कृतयुग्मसमयस्थितिकम् व्योजसमयस्थि. तिकम् द्वापरयुग्मसात्यस्थितिकम् फल्योजसमयस्थितिकम् ? गौतम! स्यात् कृतयुग्म समयस्थितिकम् यावत्-स्यात् कल्योजसमयस्थितिकम् । एवं यावदायतम् ।
परिमण्डलानि खलु भदन्त ! संस्थानानि कि कृतयुग्मसमयस्थितिकानि पृच्छा ? गौतम ! ओघादेशेन स्यात् कृतयुग्मसमयस्थितिकानि यावत् स्यात् कल्योजसमयस्थितिकानि । विधानादेशेन कृतयुग्मसमयस्थितिकान्यपि यावत कल्योजसमय स्थितिकान्यपि । एवं यावदायतानि ।
परिमण्डलं खल भदन्त ! संस्थानम् कालवर्णपर्यवैः किं कृतयुग्मम् यावत्कल्योजम् । गौतम ! स्यात् कृतयुग्मम् । एवमेतेनाऽभिलापेन यथैवस्थितौ। एवं नीलवर्णपर्यवैः, एवं पञ्चभिर्वर्णैः, द्वाभ्यां गन्धाभ्याम्, पञ्चभिः रसैः, अष्टाभिः स्पर्शः, यावद्रूक्ष-स्पर्शपर्यवैः ॥मू०४॥
टीका-'परिमंडले णं भंते ! संठाणे दबट्टयाए कि कडजुम्मे परिमण्डलं
खलु भदन्त ! संस्थानं किं द्रव्यार्थतया-द्रव्यरूपेणेत्यर्थः । किं कृतयुग्मम् 'तेओए' यौनम्, अथवा- 'दावरजुम्मे द्वापरयुग्मम् उत 'कलिओए' कल्योजम् परिमण्डलं खलु संस्थानं द्रव्यार्थतया-एकमेव द्रव्यम् ।
इस प्रकार से संस्थानों का निरूपण करके अब सूत्रकार प्रकारान्तर से उन्हों की प्ररूपणा करते हैं-'परिमंडलेण भंते ! संठाणे दव्यट्ठयाए कि कडजुम्मे इत्यादि सूत्र०४॥
टीकार्थ-श्री गौतम स्वामी ने इस सूत्र द्वारा प्रभु श्री से ऐसा पूछा है-'परिमंडले ण भंते! संठाणे दव्वट्ठयाए किं कडजुम्मे हे भदन्त ! परिमंडल संस्थान क्या द्रव्यार्थ रूप से कृतयुग्मरूप है ? अथवा 'तेओए'
આ પ્રમાણે સંસ્થાનું નિરૂપણ કરીને હવે સૂત્રકાર પ્રકારાન્તરથી તેની १ प्र३५९॥ ४२ छे. 'परिमंडले गं भंते ! संठाणे दवट्टयाए किं कडजुम्मे' त्यादि
ટીકાર્થ– શ્રી ગૌતમસ્વામીએ આ સૂત્ર દ્વારા પ્રભુશ્રીને એવું પૂછયું છે કે'परिमंडले णं भते ! सठाणे दवट्टयाए किं कडजुम्मे' ७४३९।सिंध। मगन परिभ3
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫
