________________
भगवतीसर्व या-परिमण्डलं खलु भवन्त ! संस्थानं कतिप्रदेशिकमिति पृच्छा। गौना ? परिमण्डलं संस्थानं द्विविधं प्रक्षप्तम्, तद्यथा-धनपरिमण्डलं च प्रतरपरिमण्डलं च । तत्र खलु यत् नत् मतरपरिमण्डलं तद् जघन्येन विशतिपदेशिकं विशनिप्रदेशावगादं च, उत्कर्षण अनन्तमदेशिक तथैव । तत्र खलु यत् तत् घनपरिमण्डलं तन् जघन्येन चत्वारिंशत्यदेशिक चत्वारिंशत्मदेशावगादं प्रज्ञप्तम, उत्कणानन्तप्रदेशिकमसंख्यानमदेशावगाई मज्ञप्तम् । वृतं खलु भदन्त ! संस्थान कनिषदेशिकं कतिप्रदेशावगाढं प्रज्ञप्तम् ? गौतम ! वृत्त संस्थान विविध प्राप्तम्, तद्यथा घनवृत्तं च प्रतरवृत्त च । तत्र खलु यत्तत् प्रतरवृत्तं तत् द्विविध प्राप्त नपया भोजप्रदेशिकं च पुग्मप्रदेशिकं च । तत्र खलु यत् तत् ओजमदेशिकं तत् जघन्येन पञ्चमदेशिकं पञ्चपदेशावगादम्, उत्कर्षेण अनन्नादेशिकमसंख्येयप्रदेशा. वाहम् । तत्र खलु यत् तन् युग्ममदेशिकं तत् जघन्येन द्वादश प्रदेशिकं द्वादशप्रदेशावगाढम्, उत्कर्षेणाऽनन्तप्रदेशिकपसंख्येयप्रदेशावगाढम् । तत्र खलु यत्तत् धनवृतं तत् द्विविधं प्राप्तम्-तद्यथा-भोजभदेशिकं च युग्म पदेशिकं च । तत्र साल यत्तद ओजधदेशिकं नत् जघन्येन सप्तप्रदेशिक सप्तपदेशावगाढं प्रज्ञप्तम्, उत्कर्षेण अनन्तमदेशिकमसंख्यातमदेशावगाढं भज्ञप्तम्, तत्र खलु यत् तत् युग्मप्रदेशिकं तत् जघन्येन द्वात्रिमदेशिकं द्वात्रिंशत्पदेशावगाढ प्रज्ञप्तम्, उत्कर्षेण अनन्तप्रदेशिकमसंख्याचपदेशावगाढं प्रज्ञाम् । यत्रं खलु मदन्त ! संस्थान कतिमदेशिक कनिप्रदेशावगाढं प्रजप्तम् ? गौतम ! व्ययं खलु संस्थान द्विविधं प्राप्तम्, नयथा घनश्यकं च प्रतरपत्रं च, तत्र खलु यत्तत् मनरपदं तत् द्विविध पजप्तम्, तद्यथा
ओजप देशिकं च युग्नप्रदेशिकं च। तत्र खलु यत् तत् ओजपदे शिकं बन जघन्येन त्रिपदेशिकं त्रिम देशावगा प्रशस्तम्, उत्कर्षेण अनन्तपदेशिकम्, असंख्येयपदेशा. धगा प्राप्तम् । तत्र खलु यत् तत् पुग्मरदेशिक तत् जघन्येन षट् प्रदेशिकं षट्प्रदेशाचगाई प्राप्तम् , उत्कर्षे गाऽनन्तप्रदेशिकम् असंगतपदेशावगाढ प्राप्तम् । नत्र खलु यत् तन घनत्यत्रं तत् द्विविधं प्रज्ञप्तम्, लघथा--ओजपदेशिकं च युग्मपदेशिकं च । तत्र खलु यतत् ओजप्रदेशिकं तत् जघन्येन पञ्चत्रिंशत्प्रदेशिकं पश्चत्रिंशत् प्रदेशावगाढम्, उत्कर्षेण अनन्तपदेशिकं तदेव । तत्र खलु यत् तत् युग्मप्रदेशिक तत् जघन्येन चतुःमदेशिकं चतु:--प्रदेशावगाढं प्राप्तम् , उत्कर्षेणाऽनन्तपदेशिकं तदेव । चतुरस्रं खलु भदन्त ! संस्थान कतिप्रदेशिकं पृच्छा ? गौतम ! चतु. रसं संस्थान द्विविधं प्रज्ञप्तम् भेदो यथैप वृत्तस्य यावत् तत्र खलु यत तत् ओजप्रदेशिकं तत् जघन्येन नवप्रदेशिकं नवपदेशारगाढं प्रज्ञप्तम् उत्कर्षेणाऽनन्तपदेशिक
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫
