________________
भगवतीसूत्रे नवमगमके भवादेशेन जघन्येन द्वे भवग्रहणे उत्कर्षेणाऽष्टभवग्रहणानि, कालादेशेन जघन्येन एकोनत्रिंशद्वर्षसहस्राणि उत्कर्षेण षोडशसहस्त्रोत्तरं वर्षशतसहस्रम् एतावन्तं यावत्कुर्यात् । एवं नवस्वपि गमकेषु अकायिकस्थितिज्ञातव्या ९। यदि तेजस्कायिकेभ्य उत्पद्यन्ते, तेजस्कायिकानामपि एषैव वक्तव्यता नवरं नवस्वपि गमकेषु तिम्रो लेश्याः। तेजस्कायिकाः खलु सूचीकलापसंस्थिताः। स्थितियथायोग ज्ञातव्या ! तृतीपगमके कालादेशेन जघन्येन द्वाविंशतिवर्षसहस्राणि अन्त. मुंहर्ताभ्यधिकानि उत्कर्षेणाऽष्टाशीतिवर्षसहस्राणि द्वादशरात्रिदिवसैरभ्याधिकानि एतावन्तं यावत्कुर्यात् । एवं संवेधः उपयुज्य भणितव्यः। यदि वायुकायिकेभ्यउत्पद्यन्ते वायुकायिकानामपि एवमेव नव गमकाः यथैव तेजस्कायिकानाम्, नवरं पताका संस्थिताः प्रज्ञप्ता, संवेधो (त्रिभिः) वर्षसहस्रः कर्तव्यः। तृतीयगमे काला. देशेन जघ येन द्वाविंशतिवर्षसहस्राणि अन्तर्मुहूर्ताभ्यधिकानि उत्कण एकं वर्ष शतसहस्रम् , एवं संवेध उपयुज्य भणितव्यः । यदि वनस्पतिकायिकेम्यउत्पयन्ते वनस्पतिकायिकानाम् अकायिकगमसदृशा नव गमका भणितव्याः। नवरं नानासंस्थिताः, शरीरावगाहना प्रथमेषु पश्चिमेषु च त्रिषु गमकेषु जघन्येन अङ्गुलस्यासंख्येयभागम् उत्कर्षेण सातिरेक योजनसहनम् मध्यमेषु त्रिषु तथैव यथा पृथिवीकायिकानाम् । संवेधः स्थितिश्च ज्ञातव्या, तृतीयगमे कालादेशेन जघन्येन द्वाविंशतिवर्ष सहस्राणि अन्तर्मुहूर्तामधिकानि उत्कर्षेणाऽष्टाविंशत्युत्तरं वर्ष शतसहस्रम् एतावन्तं यावत्कुर्यात् एवं संवेध उपयुज्य भणितव्यः ।९। स०२।
टीका--'जइ आउकाइयरगिदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उबवज्जति' यदि पृथिवीकायिको जीवोऽकायिकै केन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्य आगत्य पृथिव्यादी
इस प्रकार से जीव की पृथिवीकायिक में उत्पत्ति आदि का कथन करके अब सूत्रकार अपकायिक में इसकी उत्पत्ति दिखाने के लिये कहते हैं 'जह आउक्काइयगिदियतिरिक्खजोणिएहिंतो' इत्यादि।
टीकार्थ-अब गौतम प्रभु से ऐसा पूछते हैं-हे भदन्त ! यदि अप्कायिक एकेन्द्रिय तिर्यग्योनिक जीव से आकरके वह पृथिवीकायिक रूप से
આ રીતે જીવની પૃથ્વિીકાયિકમાં ઉત્પત્તિ વિગેરેનું કથન કરીને હવે સત્રકાર અપ્રકાયિકામાં તેમની ઉત્પત્તિ બતાવવા નીચે પ્રમ ને સૂત્રપાઠ . छ. 'जइ आउकाइयएगिदियतिरिक्खजोणिएहितो' त्यादि
ટીકાર્ય—હવે ગૌતમસ્વામી પ્રભુને એવું પૂછે છે કે-હે ભગવન જે અપૂ. કાયિક, એકેન્દ્રિય તિર્યચનિવાબે જીવ પણાથી આવીને પૃથ્વિકાયિકપણાથી
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫
