________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ.१२ सू०१ पृथ्वी कायिकानामुत्पातनिरूपणम्
स्थिनिकेषु एवमेव वक्तव्यता निरवशेषा२ । स एवोत्कर्ष काल स्थिति केषूपपन्नः, जघन्येन द्वाविंशतिवर्षसहस्रस्थितिकेषु उत्कर्षेणापि द्वाविंशतिवर्षसहस्रस्थितिकेषु शेषं तदेव यावदनुबन्ध इति । नवरं जघन्येन एको वा द्वौ वा त्रयो वा उत्कर्षेण संख्याता वा असंख्याता वा उत्पद्येरन् । भवादेशेन जघन्येन द्वे भरग्रहणे उत्कर्षेणाष्ट भवग्रहणानि, कालादेशेन जघन्येन द्वाविंशतिर्वर्षसहस्राणि अन्तर्मुहूर्त्ताभ्यधिकानि उत्कर्षेण षट्सप्त विवर्षसहस्रोत्तरं शतसहस्रम् एतावन्तं कालं यावकुर्यात् ३ । स एव आत्मना जघन्यकाल स्थितिको जातः, स एव प्राथमिको गमो भगितव्यः, नवरं लेश्यास्तिस्रः स्थितिर्जघन्येनान्तमुहूर्त्तम् उत्कर्षेणापि अन्तमुहूर्तम्, अप्रशस्ता अध्यवसाना, अनुबन्धो यथा स्थितिः शेषं तदेव ४ । स एव जघन्यकाळ स्थिति केषु उपपन्नः सैव चतुर्थगमवक्तव्यता भणितव्या ५ । एवोकृष्टकालस्थिति के पूपपन्नः, एषैव वक्तव्यता, नवरं जघन्येन एको वा द्वौ बा यो वा उत्कर्षेण संख्येया वा असंख्येया वा यावद्भवादेशेन जघन्येन द्वे भवयहणे, उत्कर्षेण अष्टमवग्रहणानि, कालादेशेन जघन्येन द्वाविंशतिर्वर्षसहस्राणि अन्तमुहूर्त्ताभ्यधिकानि उत्कर्ष णाष्टाशीतिर्वर्षसहस्राणि चतुर्भिरन्तर्मुहूतैरभ्यधिकानि एतावन्तं यावत्कुर्यात् ६ । स एव आत्मनोत्कर्ष कालस्थितिको जातः, एवं तृतीयगमसदृशो निरवशेषो भणितव्यः । नत्ररम् आत्मना तस्य स्थिति जघन्येन द्वात्रिंशतिर्वसहस्राणि उत्कर्षेणापि द्वाविंशतिर्वर्षसहस्राणि ७ । स एव जघन्यकालस्थि तिकेषूपपन्नो जघन्येनान्तर्मुहूर्त्तस्थितिकेषु उत्कर्षेणाऽपि अन्तर्मुहूर्त्त स्थिति केषु । एवं यथा सप्तमगमो यावद्भवादेश इति । कालादेशेन जघन्येन द्वाविंशतिर्वर्षसहस्राणि, अन्तर्मुहूर्ताभ्यधिकानि उत्कर्षेणाऽष्टाशीतिर्वर्षसहस्राणि चतुर्भिरन्त मुहूतैरभ्यधिकानि एतावन्तं यावत्कुर्यात् ८ । स एवोत्कर्षकालस्थिति केषूपपन्नो जघन्येन द्वाविंशति वर्ष - सहस्रस्थितिकेषु उत्कर्षेणाऽपि द्वाविंशतिवर्ष सहस्रस्थितिकेषु एषैव सप्तमगमवक्त व्यता भणितव्या यावद्भवादेश इति । कालादेशेन जघन्येन चतुश्चत्वारिंशदवर्ष सहखाणि उत्कर्षेण षट्सप्ततिवर्षसहस्रोत्तरं शतसहस्रम् एतावन्तं यावत्कुर्यात् ९ | १|
,
इस प्रकार से चतुर्थ उद्देशे से लेकर ११ वें उद्देश तक निरूपण करके अब सूत्रकार क्रम प्राप्त १२ वें उद्देशे का प्रारंभ करते हैं, બારમા ઉદ્દેશાના પ્રારંભ –
આ રીતે ચેાથા ઉદ્દેશાથી અગીયારમા ઉદ્દેશા સુધીના આઠ ઉદ્દેશા એમ ૧૧ ઉદ્દેશાઓનું નિરૂપણુ કરીને હવે સૂત્રકાર ક્રમથી આવેલ આ ૧૨ ખારમા ઉદ્દેશાના પ્રાર’લ કરે છે-આ ઉદ્દેશામાં તેઓ પૃથ્વીકાયિકાનું નિરૂપણ કરવા માટે
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫