________________
भगवतीस्त्रे दिइएसु उक्कोसेण वि बावीसवाससहस्सटिइएसु एस चेव सत्तमगमवत्तव्वया भाणियव्वा जाव भवादेसोत्ति। कालादेसेणं जहन्नेणं चोयालीसं वाससहस्साई उक्कोसेणं छावत्तरि बाससहस्सुत्तरं सयसहस्सं एवइयं०९॥सू०१।।
छाया-पृथवीकायिकाः खलु भदन्त ! कुन उत्पद्यन्ते, किं नैरयिकेन्यउत्पद्यन्ते तियग्योनिकेभ्य उत्पद्यन्ते मनुष्येभ्य उत्पद्यन्ते देवेभ्य उत्पद्यन्ते ? गौतम ! नो नैरपिकेभ्य उत्पद्यन्ते, तिर्यग्योनिकेभ्य उत्पद्यन्ते मनुष्येभ्य उत्प. धन्ते देवेभ्योऽपि उत्पधन्ते । यदि तिर्यग्योनिकेभ्य उत्पधन्ते किमेकेन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्य उत्पधन्ते एवं यथा व्युत्क्रान्तौ उपपातो यावत् यदि पादर पृथिवीकायिकैकेन्द्रियतिर्यग्योनिकेम उत्पद्यन्ते किं पर्याप्तबादरपृथिवीकायिकैकेन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्य उत्पद्यन्ते अपर्याप्तबादरपृथिवीकायिकैकेन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्य उत्पधन्ते ? गौतम ! पर्याप्ताबादरपृथिवीकायिकैकेन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्य उत्पद्यन्ते अपर्याप्तबादरपृथिवीकायिकैकेन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्य उत्पधन्ते । पृथिवीकायिका खलु भदन्त ! यो भव्यः पृथिवीकायिकेषुत्पत्तुम् , स खलु भदन्त ! कियत्कालस्थिति के प्रत्पधेत ? गौतम ! जघन्येनान्तर्मुहूर्तस्थितिकेषु उत्कर्षेण द्वाविंशतिवर्षसहस्रस्थितिके त्पद्येत । ते खल्लु भदन्त ! जीवाः एक समयेन पृच्छा अनुः समयमविरहिता असंख्येया उत्पद्यन्ते । सेवात्तसंहननिनः, शरीरावगाहना जघन्येन अङ्गुलस्यासंख्येयभागम् उत्कर्षेणाऽपि अमुलस्यासंख्येयमागम्, मसूरचन्द्रसंस्थिताः, चतस्रो लेश्याः, नो सम्यग्दृष्टया, मिथ्यादृष्टयः, नो सम्यग्मिथ्यादृष्टया, नो ज्ञानिनः, अज्ञानिनः, द्वथज्ञानिनो नियमात् , नो मनोयोगिनो नो वाग्योगिना, काययोगिनः, उपयोगो द्विविधोऽपि, चतस्रः संज्ञाः, चत्वारः कषायाः, एक स्पर्शनेन्द्रियं प्रज्ञप्तम् । त्रयः समुद्घाताः, वेदना द्विविधा नो स्त्रीवेदकाः, नो पुरुषवेदकाः, नपुंसकवेदकाः, स्थितिश्च जघन्येन अन्ती हूतम् उत्कर्षेण द्वाविंशतिवर्ष सहस्राणि, अध्यवसायाः प्रशस्ता अपि अपशस्ता अपि, अनु. बन्धो यथा स्थितिः । स खलु भदन्त ! पृथिवीकायिकः पुनरपि पृथिवीकाधिक इति कियन्तं कालं सेवेत ? कियन्तं कालं गत्यागती कुर्यात् ? गौतम ! भवादेशेन जघन्येन वे भवग्रहणे, उत्कर्षेणाऽसंख्येयानि भवग्रहणानि। कालादेशेन जघन्येन द्वौ अन्तर्मुहूत्तौ, उत्कर्षेणाऽसंख्येयं कालम् एतावन्तं यावत्कुर्यात् ।। स एव जघन्यकालस्थितिकेषूपपन्नो जघन्येन अन्तर्मुहूर्त्तस्थितिकेषु उत्कर्षेणाऽपि अन्तर्मुहूर्त
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫
