________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ.१२ सू०४ पञ्चन्द्रियजीवानामुत्पत्तिनिरूपणम् ५५ इत्यर्थः । 'उको सेणं अट्ठासीई वाससहस्पई चउनीसाए मासेहिं अमहियाई उत्कर्षेणाऽष्टाशीतिवर्ष सहस्राणि चतुर्विशत्या मासैरभ्यधिकानि चतुर्विशतिमासाधिकाष्टाशीतिवर्ष सहस्रात्मकः कालापेक्षयोत्कृष्टतः कायसंवेध इति । 'एवइयं जाव करेना' एतावन्तं कालं यावत्कुर्यात् एतावत्कालपर्यन्तमेव चतुरिन्द्रियगतिं पृथिवीगतिं च सेवेत तथा एतावत्कालपर्यन्तमेव चतुरिन्द्रियगतौ पृथिवीगतौ च गमनागमने कुर्यादिति चतुरिन्द्रियपकरणम् ॥०३ ॥ __पश्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्यो जीवानामुपपातदिकं दयितुमाह 'जइ पंचिदि. यतिरिक्ख' इत्यादि।
मूलम्-जइ पंचिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति किं सन्नि पंचिंदियतिरिक्खजोणिएहितो उववज्जति असन्निपंचिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जति? गोयमा! सन्निपंचिंदियतिरिक्ख. जोणिएहिंतो उववज्जति असन्निपंचिंदियतिरिक्खजोणिएहितो वि उववज्जंति। जइ असन्निपंचिंदियतिरिक्खजोणिएहितो उववजंति किं जलचरेहिंतो उववज्जति जाव किं पज्जत्तएहितो उववज्जति अपज्जत्तएहिंतो उववज्जति ?। गोयमा ! जलचरेवर्ष तक का और 'उक्कोसेणं अट्ठासीह वाससहस्साई.' उत्कृष्ट से २४ मास अधिक ८८ अठासी हजार वर्ष तक का कायसंवेध है, अर्थात् इतने काल तक वह चौइन्द्रिय जीव उस चौइन्द्रिय गति का और पृथिवी कायिक गति का सेवन करता है और इतने ही काल तक वह उसमें गमनागमन करता है !
चतुरिन्द्रिय प्रकरण समाप्त ॥३॥ धन्यथा छ भास अघि २२ मावी M२ १५ न मने 'उक्कोसेणं अदावीस वाससहस्साइ' ४थी २४ यावीस मास मधिर ८८ सयासी હજાર વર્ષ સુધીને કાયસંવેધ છે. અર્થાત્ એટલા કાળ સુધી તે ચાર ઈદ્રિય વાળે જીવ તે ચાર ઈદ્રિય ગતિનું અને પૃથવીકાય ગતિનું સેવન કરે છે. અને એટલા જ કાળ સુધી તે તે ગતિમાં ગમનાગમન કરે છે.
ચાર ઈદ્રિયવાળા જીવોનું પ્રકરણ સમાપ્ત સૂ. ૩
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫
