________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ.१ सू०८ श० षष्ठपृथ्वीगतजीवानामुदिकम् ५२३ यावस्कुर्यात् ।। स एन जघन्यकालस्थितिके पपन्नः, एषैव वक्तव्यता नवरं नैरयिकस्थिति संवेधं च जानीयात् ।२। स एवोत्कृष्ट कालस्थितिके पपन्नः, एषैववक्तव्यता नवरं संवेधं च जानीयात् ३ । स एव आत्मना जघन्यकालस्थितिकोजातः, तस्यापि त्रिष्वपि गम केषु एव वक्तव्यता । नवरं शरीरावगाहना जघन्येन रनिपृथक्त्वम् उत्कर्षेणाऽपि रत्निपृथक्त्वम्। स्थिति जघन्येन वर्ष पृथक्त्वम् , उत्कर्षेणापि वर्ष पृथक्त्वम्, एवमनुबन्धोऽपि, संवेध उपयुज्य मणि. तव्यः । ४-५-६ । स एवात्मनोत्कर्ष कालस्थितिको जाता, तस्याऽपि विष्वपि गमकेषु एषैव वक्तव्यता, । नवरं शरीरावगाहना जघन्येन पञ्चधनु शतानि, उत्कर्षेणाऽपि पञ्चधनुःशतानि,। स्थिति धन्धेन पूकोटिः, उत्कर्षेणाऽपि पूर्वकोटिः। एवमनुबन्धोऽपि, नवस्वपि एतेषु गमकेषु नैरयिकस्थिति संवेधं च जनीयात्, सर्वत्र भवग्रहणे द्वे, यावत् नवमगमके, कालादेशेन जघन्येन त्रयस्त्रिंशत, सागरोपमाणि पूर्वकोटयऽभ्यधिकानि, उत्कर्षेणाऽपि त्रयस्त्रिंशत् सागरोपमाणि पूर्वकोटयऽभ्यधिकानि, एतावन्तं कालं सेवेत, एतावन्तं कालं गत्यागती कुर्यात् ७-८-९! तदेवं भदन्त ! तदेवं भदन्त । इति यावद्विहरति ।मु०८ ॥
चतुर्विंशतितमे शतके प्रथमोद्देशकः समाप्तः ।।२४।१। टीका- 'पज्जत्तसंखेज्जवासाउयसनिमणुस्से णं भंते ! पर्यायसंख्येयवर्षायुष्कसंज्ञिमनुष्यः खलु भदन्त ! 'जे भविए' यो भव्यः 'सकरप्पभाए पुढवीए' शर्करामभायाः पृथिव्याः संबन्धिषु 'नेरइएसु' नैरयिकेषु 'उपवज्जित्तए' उत्पत्तुम्
इस प्रकार से मनुष्य को लेकर रत्नप्रभा के आश्रित विचार को समाप्त करके अब सूत्रकार शर्कराप्रभा से लेकर छठी तमःप्रभा तक के विचार को प्रस्तुत करने के लिये 'पज्जत्तसंखेज्जवासाउय'- इत्यादि सूत्र का कथन करते हैं 'पज्जत्तसंखेज्ज०'-इत्यादि।
टीकार्थ-पज्जत्तसंखेज्ज० णं भंते' हे भदन्त ! जो पर्याप्त संख्येय वर्षायुष्क, संज्ञी मनुष्य 'जे भविए सकरप्पभाए पुढवीए.' जो शर्कराप्रभा पृथिवी के नारकों में उत्पन्न होने के योग्य है वह 'भंते' हे भदन्त !
આ પ્રમાણે મનુષ્યને ઉદ્દેશીને રત્નપ્રભા સંબંધી વિચાર સંપૂર્ણ કરીને હવે સૂત્રકાર શર્કરા પ્રભાથી લઈને ૬ છઠ્ઠી તમ પ્રભા સુધીને વિચાર કરવા માટે नीय प्रमाणे सूत्रा 3 छ.-'पज्जत्तसंखेज्जवासाउयसन्निमणुस्से णं' त्या
ટીકાWહે ભગવન પર્યાપ્ત સંખ્યાત વર્ષની આયુષ્ય વાળા જે સંજ્ઞા मनुष्य 'जे भविए सकरप्पभाए पुढवीए' ०४२१ मा पृथ्वीना नाम SAR
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪