________________
प्रमैयचन्द्रिका टीका श०२४ उ.१ सू०६ पर्याप्तकसंशिप०तिरश्चां ना. उ.नि. ४८३ भ्यामभ्यधिकानि, 'उक्कोसेणं छावटि सागरोइमाई' उत्कर्षण षट्षष्टिः सागरो. पमाणि 'तिहिं अंतोमुहुत्तेहिं अमहियाई' त्रिभिरन्तर्मुहूर्तरभ्यधिकानि 'एवइयं कालं जाव करेजा' एतावत्कालपर्यन्तं तिर्यगति नारकगति सेवेत तथा एता. वन्तमेव कालं तिर्यग्गतौ नारकगतौ च गमनागमने कुर्थात् जघन्योत्कृष्टस्थित्यः पेक्षयेति षष्ठो गमः ६। 'सो चेव अपरमा उनकोसकालट्टिइओ जहन्नेणं बावीस सागरोवमहिइएमु स एव आत्मना स्वयमकृष्टस्थितिको भवेत् संज्ञिपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकः जघन्यस्थितिक सप्तमनरकपृथिवीनारकेषु उत्पन्नो भवेत् तदा स जघन्येन द्वाविंशतिसागरोपमस्थिति केषु नरयि केषु तथा-'उक्को सेणं तेत्तीससागरीवमट्टिइएस' उत्कर्षेण त्रयस्त्रिंशत्सागरोपनस्थितिकेषु नरयिकेषु 'उववज्जेज्जा' उत्पद्येत, ते णं भंते ! जीवा एगसमए केवइया उपवनंति' ते खलु भदन्त । तक और उत्कृष्ट से तीन अन्तर्मुहर्त अधिक ६६ सागरोपम तक वह उस गति का सेवन करता है और इतने ही काल तक वह उस गति में गमनागमन करता रहता है।यह ६ गम यहां की जघन्य और वहां की उत्कृष्ट स्थिति की अपेक्षा से है।६।।
'सो चेव अप्पणा उक्कोम कालट्ठिइओ जहन्नेणं बावीसं सागरो. वभट्टिएप्सु 'अपने आप ही उत्कृष्ट स्थितिवाला बना हुआ वही संज्ञी. पश्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिक जीय यदि जघन्य काल की स्थिति वाले सप्तम नरक के नारकों में उत्पन्न होने के योग्य हैं-तो वहां वह जघन्य से २२ सागरोपम की स्थिति बोले नैरयिकों में और उकृष्ट से ३३ सागरोपम की स्थिति वाले नैरयिकों में उत्पन्न होता है, अब गौतम प्रभु से ऐसा पछते हैं-'ते णं भंते! जीवा एग समएणं केवड्या उवषति ' પોપમ સુધી અને ઉત્કૃષ્ટથી ત્રણ અંતમુહૂર્ત અધિક ૬૬ છાસઠ સાગરેપમ સુધી તે એ ગતિનું સેવન કરે છે. અને એટલાજ કાળ સુધી તે એ ગતિમાં ગમના ગમન કરે છે. આ પ્રમાણે આ છઠ્ઠો ગમ જ ઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિની अपेक्षाथी छ. १ 'सो चैव अल्पणा उकोसकालदिइओ जहन्नेणं बावीससागरोवमट्रिइएसु' पातेश पातानी भेणे अष्ट स्थितिवाणी मने त सी ५२. ન્દ્રિય તિર્થં ચ નિવાબે જીવ જે જઘન્ય કાળની સ્થિતિવાળા સાતમી નરકના નારકમાં ઉત્પન્ન થવાને ચગ્ય છે, તે ત્યાં જ ઘન્યથી ૨૨ બાવીસ સાગરોપમની સ્થિતિવ ના નરયિકમાં અને ઉત્કૃષ્ટથી ૩૩ તેત્રીસ સાગરોપમની સ્થિતિવાળા નૈરવિકેમાં ઉત્પન્ન થાય છે. હવે ગૌતમસ્વામી પ્રભુને એવું પૂછે छ ४-वेणं भंते ! जीवा एगसमएणं केवइया उववजेति' मगन्ते ।
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪
