________________
भगवतीपत्रे शेष यथा सप्त मगमके, अयमाशयः एकस्मिन् समये कियत्संख्यका उत्पद्यन्ते इति प्रश्नस्य गौतम ! जघन्येन एको वा द्वौ त्रयो वा समुत्य द्यन्ते, उत्कर्षतः संख्याता वा असंख्याता वा जायन्ते, इत्युतरम् । एवम् संहननावगाहनासंस्थानलेश्या दृष्टिज्ञानाज्ञानयोगोपयोगादिकाः सर्वे पदार्थाः पूर्वरीत्यैव अत्रापि वक्तव्याः सर्व सप्तमगमकरदेव तत एव द्रष्टव्यम् । कियत्पर्यन्तमित्याह-'जाव' यावत् सेवनागत्यागतिसूत्रपर्यन्तमिति, तदेवाह-'से गं भंते' इत्यादि । 'से गं भंते!' स खलु भदन्त ! 'उक्कोसकालटिइयपज्जत्तअसन्निपचिदियतिरिक्खजोगिए' गमए' हे गौतम ! इस विषय में समस्त कथन सप्तम गमक में कहे अनुसार जानना चाहिये, इस कथन का तात्पर्य ऐसा है-गौतम ने जो प्रभु से ऐसा प्रश्न किया है कि एक समय में वहां कितने नैरयिक उत्पन्न होते हैं ? सो इसका उत्तर 'एक समय में वहां एक अथवा दो अथवा तीन नैरयिक उत्पन्न होते हैं तथा उत्कृष्ट से संख्यात अथवा असं. ख्यात नैरयिक वहां उत्पन्न होते हैं'-ऐसा है, इसी प्रकार से संहनन, अवगाहना, संस्थान, लेश्या, दृष्टि ज्ञानाज्ञान, योग, उपयोग आदि द्वारों में भी पूर्वोक्तानुसार ही समस्त कथन यहां पर कह लेना चाहिये, और यह सब कथन यावत् सेवना और गति आगति सूत्र तक जानना चाहिये यही बात सूत्रकार इस आगे के प्रश्नोतर रूपवाले कथन से स्पष्ट कर रहे हैं-'से णं भंते ! उक्कोसकालट्ठियपज्जत्तमसन्निविदियतिरिक्खजोणिए' हे
આ વિષયમાં સઘળું કથન સાતમા ગમકમાં કહ્યા પ્રમાણે સમજવું. આ કથનનું તાત્પર્ય એવું છે કે-ગૌતમ સ્વામીએ પ્રભુને એવું પૂછયું છે કે એક સમયમાં કેટલા નૈષિકે ત્યાં ઉત્પન્ન થાય છે ? આના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-હે ગૌતમ! જઘન્યથી એક સમયમાં ત્યાં એક અથવા બે અથવા ત્રણ નૈરયિક ઉત્પન્ન થાય છે, અને ઉત્કૃષ્ટથી સંખ્યાત અથવા અસંખ્યાત નરયિકે ત્યાં ઉત્પન્ન થાય છે. એ જ રીતે સંહનન, અવशासना, सस्थान, बेश्या, टि, ज्ञान, अज्ञान, योग, ७५यो विरे તારેમાં પણ પહેલા કહ્યા પ્રમાણે જ અહિયાં સઘળું કથન સમજવું. અને આ તમામ કથન યાવત્ સેવના અને ગતિ આગતિ સૂત્ર સુધી સમજવું. એજ વાત આ આગળ કહેવામાં આવતાં પ્રશ્નોત્તરવાળા કથનથી સૂત્રકાર १५०४ ४२ छ.-'से णे भते ! उक्कोसकालद्विइयपज्जत्तअसन्निपविदियतिरिक्खजोणिए' सन् १ यारे पai Gre जनी स्थितिवाणा पति
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪
