________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ०१ सू०३ जघन्यस्थिकनैरयिकाणां निरूपणम् ३६७ दो भवग्गहणाइ कालादेसेणं जहन्नेणं पलिओवमल असंखेज्जइ भागं अंतोमुहुत्तमब्भहियं उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागं पुवकोडिअमहियं, एवइयं कालं सेवेज्जा एव. इयं काल गइरागइं करेजा ॥सू. ३॥ ___ छाया-पर्याप्तासंज्ञिपञ्चेन्द्रियतिर्यग्रोनिक खलु भदन्त ! यो भव्यो जघन्यकालस्थिति केषु रत्नमभापृथिवी नैरयि के पू-पत्तम् , स खलु भदन्त ! किर काल स्थिति के यत्पद्येत ? गौतम ! जघन्येन दश पंसस स्थिति केषु उत्कर्षेणापि दश वर्षसहस्रस्थितिकेषूस्पद्येत, ते खल भदन्त ! जीवा एकसमयेन कियन्त उप धन्ते एवं सैव वक्तव्यता निरव शेषा भणितव्या। याचदनुबन्ध इति । स खलु भदन्त ! पर्याप्तासंज्ञिपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकः, जघन्य कालस्थिति करत्नप्रभापृथिवीनैरयिकः पुनरपि पर्याप्तासंज्ञि० यावद् गत्यागती कुर्यात् ? गौतम ! भवादेशेन द्वे भवग्रहणे कालादेशेन जघन्येन दशवर्षसहस्राणि अन्तर्मुहूर्नाभ्यधिकानि, उत्कर्षेण पूर्वति दशभिर्वर्षसहस्रैरभ्यधिका एतावत्कं कालं सेवेत एतावत्कं कालं गत्यागती कुर्यात् । पर्याप्तासंज्ञिपश्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकः खलु यो भव्यः उत्कर्षकालस्थिति केषु रत्नप्रभापृथिवीनरयिकेपूत्पत्तुम् स खलु भदन्त ! कियत्कालस्थितिके त्पद्येत ? गौतम ! जघन्येन पल्योपमस्यासंख्येयभागस्थितिके पूस्पधेत उत्कर्षेणापि पल्योपमस्यासंख्येयभागस्थितिकेषूत्पधेत । ते खलु भदन्त ! जीवा:०, अवशेष तदेव यावदनुबन्धः । स खल भदन्त ! पर्याप्तासंज्ञिपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिका, उत्कर्षकालस्थितिकरस्नप्रभापृथिवीनैरयिका, पुनरपि पर्याप्ता० यावत् कुर्यात् ? गौतम ! भवादेशेन द्वे भवग्रहण कालादेशेन जघन्येन पल्योपमस्यासंख्येयभागम् अन्त. मुहूर्ताभ्यधिकम् उत्कर्षेण पल्योपमस्यासंख्येयभागं पूर्वकोटयभ्यधिकम् एतावत्कालं सेवेत एतावत्कालं गत्यागती कुर्यात् ।।सू० ३॥
इस प्रकार सामान्य से जो रत्नप्रभाके नारकोंमें उत्पन्न होने वाले पर्याप्त असंज्ञी पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिक हैं उनका निरूपण किया, अब जघन्यस्थिति वाले उन नारकों में उत्पन्न होने वाले जो पर्याप्त असंज्ञी पञ्चेन्द्रियतिर्यञ्च हैं उनका सूत्रकार निरूपण करते हैं
આ રીતે સામાન્ય જે રત્નપ્રભા પૃથ્વીના નારકમાં ઉત્પન્ન થવાવાળા પર્યાપ્ત અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યાનિકે છે, તેઓનું નિરૂપણ કરીને હવે જઘન્ય સ્થિતિવાળા તે નારકમાં ઉત્પન્ન થવાવાળા જે પર્યાપ્ત અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યો છે, તેનું સૂત્રકાર નિરૂપણ કરે છે
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪