SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 101
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ प्रमेन्द्रका टीका श०२० उ०९ सु० १ लब्धिमन्तः गतिनिरूपणम् ૮૭ वारणास्ते च द्विधा विद्यन्ते, प्रकारभेदमेव दर्शयति- 'तं जहा ' इत्यादि, 'तं जहा' तद्यथा - 'विज्जाचारणा य जंघाचारणा य' विद्याचारणाश्च जंघाचारणाश्च विद्या पूर्वगतं श्रुतम् तादृशश्रुतद्वारा आकाशगमनविषयक लब्धमन्तो विद्याचारणाः विद्यया चारणा गमनशीला इति विद्याचारणाः, द्विप्रकारकचारणस्य कारणज्ञानाय प्रश्नयन्नाह - ' से केणद्वेणं' इत्यादि, 'से द्वेणं ते! एवं बच्चा विज्जाचारणा २ ॥ तत्केनार्थेन भदन्त ! एवमुच्यते विद्याचारणा विद्याचारणा इति प्रश्नः । भगवानाह - 'गोयवा' हे गौतम! ' तस्स णं' तस्य खलु यो विद्याचारणो भविष्यति तस्य 'छद्धं उद्वेगं अणिक्खित्तेणं तवोकम्मे णं' षष्ठपष्ठेन उपवासद्वयरूपेण अनिक्षिप्तेन निरंतरं तपःकर्मणा, 'विजजाए' विद्यया च कारणरूपया पूर्वगत रूपया 'उत्तरगुणलद्धि' उत्तरगुणलब्धिम्, उत्तरगुणाः- पिण्ड विशुद्धयादयः तेषु चेह प्रकरणात् तपसो ग्रहणं भवति, ततश्वोतरगुणलब्धि तपोलब्धि क्षममाणस्याधिसहमानस्य तपः कुत इत्यर्थः 'विज्जा ', करने की शक्तिवाले जो मुनि हैं उनका नाम चारण हैं। इनके ये ही दो प्रकार 'विजाचारणा य जंघाचारणा य' इस सूत्रपाठ द्वारा कहे गये हैं । पूर्वगत श्रुत का नाम विद्या है ऐसी इस विद्या द्वारा आकाशगमन विषयकलब्धिवाले जो मुनिजन होते हैं वे विद्याचारण हैं तथा जंघा ऊपर हाथ रखकर जो आकाश में गमन करने की लब्धिवाले होते हैं वे जंघाचारण हैं । कहा भी है- 'अइसयचरणसमत्था' इत्यादि । अब गौतमस्वामी प्रभु से ऐसा पूछते हैं-' से केणणं भंते । एवं वुच्चइ विज्जाचारणारे ' हे भदन्त ! विद्याचारण मुनिजन 'विद्याचारण' इस शब्द के द्वारा वाच्य किस कारण से हुए है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं - 'गोयमा ! तस्स णं छहं छट्टेणं अणिक्खित्तेर्ण तथोकम्मेणं શક્તિવાળા જે મુની છે તેનું નામ ચારણુ છે. તેના ઉપર જણાવેલ બે પ્રકારા ०४ 'विज्जाचारणा य जंधाचारणा य' या सूत्रपाठथी उस छे. पूर्वगतश्रुतनु નામ વિદ્યા છે, એવી આ વિદ્યા દ્વારા આકાશ ગમનની લબ્ધિવ ળા જે મુનિજન હાય છે, તેએ વિદ્યાચારણ છે, તથા જાંઘ ઉપર હાથ રાખીને આકાશમાં ગમન કરવાની લબ્ધિવાળા જે હાય છે, તે જ ધાચારણુ છે. કહ્યું પશુ छे ! - 'अइम्मयचरणस्त्रमत्थ। ' इत्यादि वे गौतमस्वामी प्रभुने मे पूछे छे - 'से केणद्वेणं मंते ! एवं वुच्चइ विज्जाचारणा २' हे भगवन् विद्यायारशु મુનિજન વિદ્યાચારણ એ શબ્દથી વાચ્ય શા કારણે થયા છે ? આ પ્રશ્નના उत्तरमां अलु १हे थे हैं - 'गोयमा ! तस्स णं छटुं छठ्ठे णं आणिक्खित्तेणं तवो શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪
SR No.006328
Book TitleAgam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 14 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1970
Total Pages671
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bhagwati
File Size40 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy