________________
७४०
भगवतीसूत्रे 'जइ पंचवन्ने' यदि पश्चवर्णः सप्तमदेशिकः स्कन्धस्तदा-'सिय कालए य नीलए य लोहियए य हालिद्दए य मुकिल्लए य १' स्यात् कालश्व नीलश्च लोहितश्च हारिदश्च शुक्लश्चेति प्रथमो भङ्गः १, सर्वत्रैकवचनान्तः । 'सिय कालए य नीलए य लोहियए य हालिद्दए य सुकिल्लगा य २' स्यात् कालश्व नीलश्च लोहितश्च हारिद्रश्च शुक्लाश्चेति चरमबहुवचनः शेषेकवचनान्तो द्वितीयो भङ्गः २। 'सिय कालए य नीलए य लोहियए य हालिद्दगा य मुकिल्लए य ३' स्यात् कालश्च नीलश्च १५ भंग होते हैं, एवं नील, लोहित, हारिद्र शुक्ल इनके संयोग से भी १५ भंग होते हैं अतः १५४५-७५ सष भंग हो जाते हैं।। ___'जइ पंचवन्ने' यदि वह पंचप्रदेशिक स्कन्ध पांच वर्णों वाला होता है तो-सिय कालए थ, नीलए य, लोहियए य, हालिहए य, सुकिल्लए य १" कदाचित् वह कृष्ण वर्णवाला, नीले वर्णवाला, लोहितवर्णवाला पीले वर्णवाला और शुक्ल वर्णवाला हो सकता है १ इसमें सर्वत्र एक वचनान्त का ही प्रयोग हुभा है 'सिय कालए य, नीलए य, लोहियए य, हालिइए य, सुकिल्लगा य २' अथवा-वह एक प्रदेश में कृष्ण वर्णवाला, एक प्रदेश में नीले वर्ण वाला, एक प्रदेश में लोहित वर्णवाला, एक प्रदेश में पीले वर्ण वाला और अनेक प्रदेशों में शुक्ल वर्णवाला हो सकता है, इस द्वितीय भङ्ग में अन्तिमपद बहुवचनान्त हुआ है और शेषपद एकवचनान्त हैं 'सिय कालए य, नीलए य, लोहियए य, અને સફેદ આ ચારે વર્ણના યોગથી પણ પંદર ૧૫ ભંગ થાય છે. એ રીતે ૧૫૪=૭૫ કુલ પંચોતેર ભેગા થાય છે.
'जइ पंचवन्ने' २ ते सात प्रदेशवाणी २४५ पाय पवाय तो प्रभान पाय पविणे छे. 'सिय कालए य, नीलए य, लोहियए य, हालिद्दर य, सुकिल्लए य१' वा२ ते ४ वाणे डाय छे. २ નીલ વર્ણ વાળા હોય છે. કેઈવાર લાલવણુંવાળ હોય છે. કેઈવાર પીળા વર્ણવાળે હોય છે. તથા કેઈવાર સફેદ વર્ણવાળો હોય છે. આ પહેલા मम मा पहोमा मेयननी प्रयोग थय। छे. 'सिय कालए य, नीलए
य, लोहियए य, हालिहए य, सुकिल्लगा य २' मा त पोताना પ્રદેશમાં કાળા વર્ણવાળો, એક પ્રદેશમાં નીલવર્ણવાળ એક પ્રદેશમાં લાલવર્ણવાળ હોય છે. એક પ્રદેશમાં પીળાવર્ણવાળે અને અનેક પ્રદેશમાં સફેદ વર્ણવાળો હોય છે. આ બીજા ભંગમાં છેલ્લું પદ બડ્રવચનાઃ છે. અને मीना पह। मेवयनवा छ. २ 'सिय काउए य, नीलए य,
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૩