________________
भगवतीसत्रे पंचविहे पाणाइवायकरणे पण्णत्ते, तं जहा-एगिदियपाणाइबायकरणे, जाव पंचिंदियपाणाइवायकरणे, एवं निरवसेसं जाव वेमाणियाणं । कइविहेणं भंते! पोग्गलकरणे पन्नत्ते ? गोयमा! पंचविहे पोग्गलकरणे पन्नत्ते, तं जहा दन्नकरणे१, गंधकरणे२, रसकरणे३, फासकरणे४, संठाणकरणे५। वन्नकरणे णं भंते ! कइविहे पन्नत्ते ? गोयमा ! पंचविहे पन्नत्ते तं जहा कालबन्नकरणे जाव सुकिलवन्नकरणे, एवं भेदो, गंधकरणे दुविहे, रसकरणे पंचविहे, फासकरणे अट्रविहे। संठाणकरणेणं भंते! कइविहे पन्नत्ते ? गोयमा! पंचविहे पन्नत्ते तं जहापरिमंडलसंठाणकरणे जाव आयतसंठाणकरणे, सेवं भंते! सेवं भंते ! ति जाव विहरइ ॥सू०१॥
एगूणवीसइमे सए नवमो उद्देसो समत्तो॥ छाया-कतिविधं खलु भदन्त ! करणं प्रज्ञप्तम् ? गौतम ! पञ्चविधं करणं प्रज्ञप्तम् तद्यथा-द्रव्यकरणम् १, क्षेत्रकरणम् २, कालकरणम् ३, भवकरणम् ४, भावकरणम् ५ । नैरयिकाणां भदन्त ! कतिविधं करणं प्रज्ञप्तम्-गौतम ! पञ्चविध फरणं प्रज्ञप्तम् , तद्यथा द्रव्यकरणं यावत् भावकरणम् एवं यावद्वैमानिकानाम् । कतिविधं खलु शरीरकरणं प्रज्ञप्तम् गौतम ! पञ्चविधं शरीरकरणं प्रज्ञप्तम् तद्यथा
औदारिकशरीरकरणम् यावत् कामणशरीरकरणम् , एवं यावद्वैमानिकानां यस्य यानि शरीराणि । कविविधं खलु भदन्त ! इन्द्रियकरणं प्रज्ञप्तम्, गौतम ! पञ्चविधमिन्द्रियकरणं प्रज्ञप्तम् , तद्यथा श्रोत्रेन्द्रियकरण यावत् स्पर्शनेन्द्रियकरणम् , एवं यावद्वैमानिकानाम् यस्य यानि इन्द्रियाणि । एवमनेन क्रमेण भाषाकरणं चतुविधम् , मनाकरणं चतुर्विधम् , कषायकरणं चतुर्विधम् , समुद्घातकरण सप्तविधम् , संज्ञाकरणं चतुर्विधम् , लेश्याकरणं षधिधम् , दृष्टिकरणं त्रिविधम् , वेदकरणं त्रिविधम् प्रज्ञप्तम् , तद्यथा-स्त्रीवेदकरणम् , पुरुषवेदकरणम् , पुंसकवेदकरणम् । एते सर्वे नैरयिकादिदण्डकाः यावद्वैमानिकानाम् यस्य यदस्ति तस्य तत सर्वे भणितव्यम् । कतिविधं खलु भदन्त ! प्राणातियातकरणं प्रज्ञप्तम् ? गौतम ! पश्चविधं पाणातिपातकरणं प्रज्ञप्तम् , तद्यथा-एकेन्द्रियमाणातिपातकरणम् , यावत् पञ्चन्द्रियमाणातिपातकरणम् , एवं निरवशेषं यावद्वैमानिकानाम् । कतिविधं खल
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૩