________________
मैन्द्रका टीका श०१७ ३०२ ०२ जीवानां बालपण्डितत्वादिनिरूपणम् ३८९ पयामि यावत् भाषे प्रज्ञापयामि इत्यनयोः संग्रहः किं मरूपयामि तत्राह - एवं' खलु' इत्यादि । ' एवं खच्च समणा पंडिया' एवं खलु श्रमणाः पण्डिताः 'समणोपासगा बालपंडिया' श्रमणोपासकाः बालपण्डिताः 'जस्सणं एनपाणाए वि दंडे निक्खित्ते' यस्य खलु एकमाणेऽपि दण्डो निक्षिप्तः - प्रत्याख्यातः 'से णं नो एर्गत बालेति वतव्वं सिया' स खलु नो एकान्तबाळ इति वक्तव्यं स्यात् । ननु प्रश्नोत्तरयोः समानतेव प्रति न हि बैलक्षण्यं किमपि लक्ष्यते इति चेत् कृते विचारे वैलक्षण्यं भात्येव तथाहि श्रमणाः पण्डिताः सर्वविरविचारित्रवन्तो भवन्ति तथा श्रमणोपासका वालपण्डिताः देशविरताः सन्ति इति सर्वज्ञसमतस्य पक्षद्वयस्य अनुवादं कृत्वा तयोः पक्षयोद्वितीयं पक्षं बालपण्डितरूपं दूषयन्ति करता हूं, यहां यावत् शब्द से 'भाषे प्रज्ञापयामि' इन क्रियापदों का ग्रहण हुआ है । 'समणा पंडिया, समणोवासगा बालपंडिया, जस्स णं एगपाणाए वि दंडे निक्खित्ते से णं एगंतवाले प्ति वत्सव्वं सिया' श्रमण पण्डित हैं, श्रमणजनों के उपासक श्रावक - बालपंडित हैं । तथा जिसने एक प्राण के विषय में भी दण्ड़ प्रत्याख्यात कर दिया है वह एकान्त बाल है ऐसा नहीं कहा जा सकता है यहां ऐसी शंका नहीं करनी चाहिये कि प्रश्न और उत्तर में समानता ही है कुछ फर्क नहीं है । क्योंकि विचार करने पर फर्क मालूम होता ही है- तथापि श्रमण पण्डित है - सर्व विरतिचारित्रवान् है । श्रमणोपासक बालपण्डित हैं देश विरत हैं । ये सर्वज्ञ संमत दो पक्ष है इसका अनुवाद करके इन पक्षों में से द्वितीय पक्ष जो बालपण्डित रूप हैं उसे दूषित करने के अभिप्राय से वे
કરૂ છુ. અહિયાં યાવત્ શબ્દથી ' भाषे प्रज्ञापयामि मा डियापही श्रद्धालु थया छेान हेतु से छे याप्रमाणे हु प्रज्ञापना ४३ ४. "समणा पंडिया समणोवा सगा बालपंडिया जस्स णं एगपाणाए वि दंडे निविखते ते णं at giaries aai सिया” श्रम पंडित छे. श्रमगुनाना उपास -શ્રાવક-ખાલપડિત છે. તથા જેણે પ્રાણીના વિષયમાં પણ દોડનું પ્રત્યાખ્યાન કર્યુ” છે. તે એકાન્તખાળ म उसी शमतु नथी. महि એવી શ'કા ન કરવી કે પ્રશ્ન અને ઉત્તર સરખે જ છે. કઈ પણ ફરક નથી. તેમ સમજવુ' નહિ, કેમ કે વિચાર કરતાં તેના ફેર સ્પષ્ટ જણાઈ આવે છે, છતાં પણ શ્રમણ પડિત છે-સવ વિરતિ ચારિત્રવાન છે. અને શ્રમણાપાસક ખાલપ`ડિત છે, એટલે કે દેશવિરત છે એ સજ્ઞ સમત આ એ પક્ષા છે આ એ પક્ષામાંથી ખીજે જે ખાલપડિત રૂપ પક્ષ છે, તેને દોષિત
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૨
એક
छे,
