________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०१६ उ०११ सू० १ द्वीपकुमाराणां आहारादिनि० ३२५ तेउलेस्सा' कृष्णलेश्या यावत् तेजोलेश्याः भवन्ति ताः कृष्णकापोतनीलतेजोलेश्याख्याः इमाश्चतस्रो लेश्याः द्वीपकुमाराणां भवन्तीत्यर्थः 'एएसिं णं भंते !' एतेषां द्वीपकुमाराणां खलु भदन्त ! 'दीकुमारार्ण कण्हलेस्साणं जाव तेउलेस्साण य' द्वीपकुमाराणां कृष्णलेश्यानां यावत् तेजोलेश्यानाम् , कृष्णा चासौ लेश्या इति कृष्णलेश्या सा विद्यते येषां ते कृष्णलेश्याः तेषाम् । अत्र यावत्पदेन कापो. वलेश्या नीललेश्ययोग्रहणम् ‘कयरे कयरेहितो जाव विसेसाहिया' कतरे कतरेरेभ्यो यावद् विशेषाधिकाः अत्र यावत्पदेन 'अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा' इत्य. नयोग्रहणम् । एतेषु कृष्णादिलेश्यावत्सु द्वीपकुमारेषु केषां केभ्यः अल्पत्वं बहुवं तुल्यत्वं विशेषाधिकस्यमित्यर्थः । भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि । 'गोयमा।' जहा' जो इस प्रकार से हैं 'कण्हलेस्सा जाव तेउलेस्सा' कृष्णलेश्या यावत्-नील कापोत और तेजोलेस्सा।
अब गौतम प्रभु से ऐसा पूछते हैं-एएसि णं भंते ! 'दीवकुमाराणं कण्हलेस्साणं जाव तेउलेस्साण य कयरे कयरेहितो जाव विसेसाहिया' हे भदन्त ! कृष्णलेश्यावाले दीपकुमारों में यावत् तेजोलेश्यावाले छीप. कुमारों में कौन लेण्यावाले कौन लेश्यावालों से यावत् विशेषाधिक हैं ? यहां पहिले यावत् शब्द से कपोतलेश्या और नीललेश्या का ग्रहण हुआ है । तथा दूसरे यावत् शब्द से 'अप्पावा बहुया वा तुल्ला वा इन पदों का ग्रहण हुआ है। तात्पर्य ऐसा है कि इन कृष्णादि लेश्यावाले दीपकुमारों में कौन लेश्यावाले द्वीपकुमारों में कौन लेश्यावाले बीपकुमार किनकी अपेक्षा तुल्य हैं ? और किनकी अपेक्षा विशेषाधिक सेश्यामा ४ी छे. 'तं जहा"-२ मा प्रमाणे छे. "कण्हलेस्सा जाव तेउलेस्सा" अश्या यावत् नीस, पोत भने तनवेश्या वे गौतम स्वामी प्रसुने ये पूछे छे 3-"दीवकुमाराण कण्हलेस्साणं जाव तेउलेस्साणं य कयरे कयरेहितो जाव विसेसाहिया" 3 अगवन् वेश्यावा, દ્વીપકુમારોમાં યાવત્ તે વેશ્યાવાળા દ્વીપકુમારમાં કઈલેશ્યાવાળા, કઈ લેશ્યાવાળાથી યાવત્ વિશેષાધિક છે ? અહિયાં પહેલા યાવત્ શબ્દથી કપિલેશ્યા અને નીલલેશ્યાનું ગ્રહણ થયું છે. અને બીજા યાવત્ શબ્દથી "अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा" मा पोर्नु हुए थयु छ. पानी से છે કે-આ કૃષ્ણ વિગેરે લેશ્યાવાળા દ્વીપકુમારોમાં કઈ વેશ્યાવાળા દ્વીપકુમાર કોનાથી અલ્પ છે? કેનાથી વધારે છે? અને કેની તુલ્ય (બરાબર-સરખા) छ ? मन अनाथी विशेषाथि छे१ना उत्तम असु छेउ-“गोयमा"
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૨
