________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १६ उ० ९ सू० १ वैरोचनेन्द्रबलि वक्तव्यता
३०५
छाया - कुत्र खलु भदन्त ! बलेर्वैरोचनेन्द्रस्य वैरोचनराजस्य सभा सुधर्मा मझता, गौतम ! जम्बूद्वीपे द्वीपे मन्दरस्य पर्वतस्य उत्तरे तिर्यगसंख्येयान् यथैव चरमस्य यावत् द्विचत्वारिंशत् योजनसहस्राण्यवगाह्य अत्र खलु बलैर्वैरोचनेन्द्रस्य वैरोचनराजस्य रुचकेन्द्रो नाम उत्पातपर्वतः प्रज्ञप्तः । सप्तदशैकविंशतियोजन शतानि ऊर्ध्वमुच्चस्वेन एवं प्रमाणं यथैव तिगिच्छकूटस्य प्रासादावतंसकस्यापि तदेव प्रमार्ण सिंहासनं सपरिवारं बलेः परिवारण अर्थस्तथैव नवरं रुवकेन्द्रम भाणि शेषं तदेव यावत् चलिचवाया राजधान्या अन्येषां च यावत् रुचकेन्द्रस्य खलु उत्पात पर्वतस्य उत्तरे पट्कोटिशतं तथैव यावत् चत्वारिंशद् योजन सहस्राणि अवगाह्य अत्र खलु बलेवैरोचनेन्द्रस्य वैरोचनराजस्य बळिचञ्चा नाम राजधानी प्रज्ञता एकं योजनश सहस्रं ममाणम् तथैव यावत् बलिपीठस्य उपपातो यावत् आत्मरक्षकाः सर्व तथैव निरवशेषम् नवरं सातिरेकं सागरोपमं स्थितिः प्रज्ञता शेषं तदेव यावत् बलिः वैरोचनेन्द्रो बलिः वैरोचनेन्द्र इति । 'तदेवं भदन्त ! तदेवं भदन्त ! यावद्विहरति ॥ मू० १ ॥
1
षोडशशतके नवमोदेशकः समाप्तः
टीका -- 'कहिष्णं भंते ।' कुत्र खल भदन्त ! 'बळिस्स बहरोयदिस्स बहरोarent' बले रोचनेन्द्रस्य वैरोचनराजस्य 'सभा सुहम्मा पन्नता सभा सुधर्मा
नववे उद्देशे का प्रारंभ
अष्टम उद्देशे में देव संबन्धी वक्तव्यता कही गई है । अथ देव विशेष बलि की वक्तव्यता कही जाती है-इसी संबन्ध को लेकर इस ९ वें उद्देशे का कथन किया जा रहा हैं। इस उद्देशे का 'कहिण्णं भते ! इत्यादि आदि सूत्र है ।
'कहिणं भंते! बलिस्स बहरोपणिंदस्स बहरोयणरन्नो सभा सुहम्मा पण्णत्ता' इत्यादि ।
નવમા ઉદ્દેશાના પ્રારંભ
આઠમાં ઉદ્દેશમાં દેવ સબધી કથન કર્યુ છે. હવે દેવ વિશેષ ખલીન્દ્રનું કથન કરવામાં આવશે એ સબધને લઈને આ નવમા ઉદ્દેશાને પ્રારભ કરવામાં આવે છે આ ઉદ્દેશાનુ પહેલુ' સૂત્ર આ પ્રમાણે છે.— "कहिणं भंते ! बलिस्स वइरोयणि दस्स" इत्यादि
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૨
