________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०१६ उ०६ सू०१ स्वप्नस्वरूपनिरूपणम्
अथ षष्ठोदेशकः प्रारभ्यते ॥
पञ्चमोदेश के गङ्गदत्तस्य सिद्धिरभूदिति प्रतिपादितम् स च सिद्धिः केषां चिद् भव्यानां स्वप्नेनापि सूचिता भवति तत्र कोऽयं स्वप्नः, इति स्वप्नस्वरूपनिरूपणाय षष्ठोद्देशः प्रस्तूयते अनेन संबन्धेन आयातस्यास्योद्देशकस्य इमम् आदिमं सूत्रम् 'कविणं भंते! सुविणदंसणे' इत्यादि ।
9
१८९
मूलम् - ' कइ विहे णं भंते! सुविणदंसणे पन्नत्ते ? गोयमा ! पंचविहे सुविणदंसणे पण्णत्ते, तं जहा अहातच्चे पयाणे, चिंतासुविणे तव्विवरीए अवत्तदंसणे । सुत्ते णं भंते! सुविणे पासइ जागरे सुविणं पासइ सुत्तजागरे सुविणं पासइ ? गोयमा ! नो सुत्ते सुविणं पासइ नो जागरे सुविणं पासइ सुत्तजागरे सुविणं पासइ । जीवा णं भंते! किं सुत्ता जागरा सुत्तजागरा ? गोयमा ! जीवा सुत्ता वि. जागरा वि. सुत्तजागरा वि । नेरइयाणं भंते! किं सुत्ता० पुच्छा गोयमा ! नेरइया सुत्ता नो जागरा नो सुत्तजागरा एवं जाव चउरिंदिया पंचिदियतिरिक्खजोणियाणं भंते! किं सुत्ता० पुच्छा, गोयमा ! सुत्ता नो जागरा सुत्त जागरा वि मणुस्सा जहा जीवा वाणमंतरजोइसियवेमाणिया जहा नेरइया' ॥ सू० १ ॥
छाया - कतिविधं खलु भदन्त ! स्वप्नदर्शनं प्रज्ञप्तम् ? गौतम ! पञ्चविधं स्वप्नदर्शनं प्रज्ञप्तम्, तद्यथा यथातथ्यं १ प्रतानम् २ चिन्तास्वप्नम् ३ तद् विषरीतम् ४ अव्यक्तदर्शनम् । सुप्तः खलु भदन्त ! स्वप्नं पश्यति, जागरितः स्वप्नं पश्यति, सुप्तजागरितः स्वप्नं पश्यति ? गौतम ! नो सुप्तः स्वप्नं पश्यति, नो जागरितः स्वप्नं पश्यति' सुप्तजागरितः स्वप्नं पश्यति । जीवाः खलु भदन्त । किं सुप्ता: जागरिताः सुप्तजागरिता: ? गौतम ! जीवाः सुप्ता अपि, जागरिता अपि, सुप्तजागरिता अपि । नैरयिकाः खलु भदन्त । किं सुप्ताः पृच्छा, गौतम ! नैरयिकाः सुप्ताः नो जागरिताः, नो सुप्त जागरिताः । एवं यात्रत
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૨