________________
१४८
भगवती सूत्रे
मगवन्तं महावीरं वन्दित्वा यावत् पर्युपास्य, अत्र यावत्पदेन नमस्थित्वा सत्कार्यं नात्यासन्ने नातिदूरे प्राञ्जलिपुटः सन् इत्यादि विशेषणानां सङ्ग्रहो भवति, 'इमं एयारूवं वागरणं पुच्छित्तए' इममेतावद्रूपं व्याकरणं प्रश्नं प्रष्टुम् श्रेय इति पूर्वेण सम्बन्धः 'त्तिक' इति कृत्वा 'एवं संप्रेक्षते विचारयति, 'एवं संपेहिता' एवं संप्रेक्ष्य - विचार्य 'चहिं सामाणियसाहस्सीहिं' चतसृभिः सामानिकसाहश्रीभिः - चतुर्भिः सामानिकसहस्त्रैरित्यर्थः 'परियारो' परिवार: 'जहा सूरियामस्स' यथा सूर्याभस्य सूर्यामदेवस्य परिवारः राजप्रश्नीयसूत्रे प्रतिपादितस्तथैव इहापि परिवारो ज्ञातव्यः 'जहा सूरियामस्स' अनेन इदं सूचितं भवति 'तिहि परिसाहि सतहिं अणीहिं अणीयाहिवईहिं सोलसहि आयरक्खदेवसाहस्सीहि अन्नेदिय बहुईि महासामाणविमाणवासीदि वैमाणिएहि देवेहिं सद्धिं संपरिवुडे' इत्यादि । छाया -यथा सूर्यामस्य - तिसृभिः परिषद्भिः सप्तभिरनीकै अनीकाधिपतिभिः, षोडशभिः आत्मरक्षकदेवसाहस्रीभिः अन्यैश्व बहुभिः महासामानिकविमानवासिभिः वैमानिकैः देवैः सह संपरिवृत्तः । एतादृशपरिवारैः परिवृतः 'जाव निग्घोसनाइयरवेण' यावत् निर्घोषनादितरवेण 'जेणेव जंबुद्दीवे' दीवे' अब मुझे यही उचित है कि मैं श्रमण भगवान् महावीर को वन्दना करके यावत् पर्युपासना करके 'इमं एयारूवं वागरणं पुच्छितए' उनसे इस प्रकार के इस व्याकरण- प्रश्न को पुछू यहां पर भी यास्पद से 'नमंसित्ता' नत्यासन्ने नातिदूरे प्राज्जलिपुटः सन् ' इत्यादि पदों का ग्रहण हुआ है । 'त्तिकट्टु एवं संपेहेर' इस प्रकार से उसने विचार किया- 'एवं संपेहिता' ऐसा विचार कर 'चउहिं सामाणिय सास्सीहि परियारो' वह अपने चार हजार सामानिक परिवार के साथ, जैसा कि 'जहा सूरियाभस्स' राजप्रश्नीय सूत्र में सूर्याभदेव का परिवार कहा गया है उस से घिरे हुए सूर्याभदेव के जैसा 'जाव निग्धो सनाइयरवेणं' यावत् निर्घोषनादितरवपूर्वक 'जेणेव जंबूद्दीवे दीवे'
-
वन्हना उरीने यावत् पर्युपासना उरीने “इम एयारूवं वागरणं पुच्छित्तर " तेगाने या रीतना प्रश्नो पूछु मडिया पशु यावत् पहथी “नमंसित्ता नत्यासन्ने नातिदूरे प्राञ्जलिपुटः सन् ” धत्यादि होने संग्रह थयो छे. " त्तिकट्टु एवं संपेद्देइ " मा प्रमाणे तेथे विचार ये " एवं संपेहित्ता " આવા વિચાર કરીને " चउहि सामाणियसाहस्सीहि परियारो " ते દૃષ્ટિ દેવ પેાતાના ચાર હજાર સામાનિક દેવની સાથે જેવી રીતે કે—‹ सूरिया भरव” श४नीय सूत्रमां सूर्याल देवना परिवार वामां आव्यो छे, તેનાથી ઘેરાયેલા સૂર્યાલ દેવની માફક जाव निग्घोसणाइयरवेणं " यावत्
सभ्यजहा
66
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૨